DiAZ (Porfirio), meksikalı siyaset adamı (Oaxaca 1828-Paris 1915)

DiAZ (Porfirio), meksikalı siyaset adamı (Oaxaca 1828-Paris 1915). Oaxaca üniversitesini bitirdikten sonra topçu subayı oldu ve generalliğe kadar yükseldi. Fransız istilâsı sırasında Juarez taraftarlarının yanında savaştı. 1867’de Fransızların gidişinden sonra, bir baskınla Puebla’yı aldı, sonra imparator Maximilian’a karşı çıkan cumhuriyetçi birliklerin başınrla Tulancingo, Miahuatlan, San Lorenzo’da zaferler kazandı ve Mexi-co’yu ele geçirdi (15 temmuz 1867). önce Juârez’e (1871), sonra da Juarez’in yerine

• geçen Lerdo de Tejada’ya (1876) karşı ayaklandı. 1880 ile 1884 arasındaki kısa bir dönem dışında, 26 kasım 1876’dan 25 mayıs 1911’e kadar, sürekli olarak cumhurbaşkanı seçildi; maddî refahı sağladı, ülkenin malî durumunu düzeltti, Kuzey Amerikan sermayesinin Meksika’ya girmesine imkân verdi. Zacatecas’ın devlete karşı kurduğu komployu sert bir şekilde bastırmakta tereddüt etmedi (1886). Diaz’ın davranışlarını şu iki formülle özetlemek mümkündür; «az siyaset, çok idare» ve «boyun eğmek veya yokolmak». 1911’de Francisco Madero’nun yönettiği devrim hareketinin gelişmesi karşısında, istifa etmek zorunda kaldı. (L)