Lpg Parçaları
REGÜLATÖR
Görevi :
1- Yüksek basınçta gelen LPG’nin atmosferik basınca dönüşmesini sağlar.
2- Sıvı halindeki LPG’yi, motor suyunun sıcaklığından faydalanarak gaz haline dönüştürmek.
3- Motorun ihtiyacına göre gaz akışını sağlamak.
4- Motorun devrine göre gaz ayarı yapmak.
Özellikleri :
– Gövde ve kapak tamamen composit alüminyum malzemeden yapılmıştır.
– Su ısıtma odası, gaz odasından su/gaz muhafaza koşulu sağlanarak ayrılmıştır.
– Diyafram, contalar, yaylar, ECE-R 67 .01 standartlarına göre LPG kullanımına uygun materyalden yapılmıştır.
– Test basıncı 67.5 bardır.
– 1. Kademe çıkışında gaz akımının tamamen kapatılması bir elektrovalf ile yapılır.
– Rölanti hattı ve ayarı ayrıdır.
Regülatörün elektronik ve vakumlu olarak iki tipi vardır.
Elektronik tipinde regülatörden karbüratöre giden hat kontak ile birlikte çalışır. Gaz hattı açık olsa bile elektrovalf ile gazın motora akışı kesilir.
Pnömatik tiplerde yani vakumlu regülatörlerde alt basınçtan yararlanılır. Sadece motor çalıştığında (manifoltta vakum oluştuğunda) regülatör devreye girer.
Montajı :
Karbüratöre en yakın noktaya ve araca dikey olarak monte edilmelidir.LPG tankından bakır boru aracılığı ile gaz valfine gelen LPG, valften geçtikten sonra PVC kaplı bakır boru aracılığı ile başına havşa açılarak veya yüzük geçirilerek regülatörün girişine bir rekor ile monte edilir.
Regülatörde buharlaşan gazın mikser aralıcığı ile motora gönderilmesi için üstü metal kaplı örgülü hortum kullanılmaktadır. Regülatörün sıcak motor suyunu alan giriş ve çıkışına basınca dayanıklı su hortumları kelepçeler vasıtası ile monte edilir. Bu sıcak su sayesinde likit olan LPG, regülatör içinde bulunan bir elektromanyetik valf aracılığı ile motora gaz olarak gönderilir.
Valf 12 Voltluk elektrik ile çalışır. Bir kablo aracılığı ile seçici anahtardan komut alır. Regülatörün yağ, cüruf ve yabancı partikülleri tutan haznesi mevcuttur. Gaz valfinden likit halde gelen LPG, regülatörde gaz haline dönüşürken, özgül ağırlık farkı nedeniyle gaz haline dönüşemeyen yağ ve partiküller cüruf haznesinde toplanır. Bu haznede birikenler 15.000-20.000 Km.de bir tahliye tıpasından boşaltılmalıdır.
Diyafram LPG kalitesine göre 50.000-100.000 km’de değiştirilmelidir.
yukarı
MULTIVALF
Görevi:
– LPG tankı üzerine bağlanmaktadır,
– Tanka gaz dolum işlevi yapar,
– Dolum limitini ayarlar,
– Tankdaki yakıt seviyesini gösterir,
– LPG’ yi motora gönderir,
– 27 bar basınçta açan basınç emniyet valfi ile tankın içerisindeki aşırı basıncı tahliye eder,
– Herhangi bir nedenden dolayı, motora giden borular delinirse gaz çıkışını keserek emniyeti sağlar,
Doldurma: Yakıt alma sırasında, yakıt pompasından gelen LPG multivalften geçer. Voltran multivalfler, uzun bir dolum süresini önlemek için, LPG’nin geçişine fazla direnç göstermeyecek şekilde dizayn edilmiştir.
Dolum Limiti: Mevcut standartlar ve güvenlik nedenleriyle depo fazla doldurulmamalıdır. Maksimum miktar deponun toplam kapasitesinin %80’idir. Kalan % 20 lik bölüm LPG buharıyla doldurulur, böylece sıcaklıktaki bir artışla beraber içindeki sıvının bütün hacmi doldurulmadan genleşebilmesine imkan sağlanır. Depoda gaz halindeki LPG için küçükte olsa bir boş hacim bırakıldığı sürece basıncın tehlikeli seviyelere yükselmesi olasılığı yoktur. Dolma işlemini doğru noktada kesebilmek için, multivalf, bu şamandıraya bağlı olan ve maksimum seviyeye ulaşıldığında LPG akışını kesen bir cihazla donatılmıştır.
Seviye Ölçer: İki mıknatıs sayesinde depodaki LPG seviyesini ölçmek mümkündür; bunlardan biri tankın içinde olup, şamandıraya bağlı cihazlarla birleşiktir; ikncisi ise deponun dışında olup göstergeye bağlıdır. Kadran dörde ayrılmıştır ve bir bölmede rezerv için mevcuttur. Deponun konumu yüzünden okumanın zor olacağı ya da müşterinin arzu ettiği durumlarda multivalf uygun elektronik dönüştürücülere bağlanabilir. Bu dönüştürücüler, gerekli elektronik devrelere bağlanır ve yakıt seviyesini sürücüye uyarı ışıkları veya başka analog ve dijital sistemler aracılığıyla gösterirler.
LPG Emme İşlemi: Deponun dibine doğru dönük bir emme borusu sayesinde multivalf sıvı LPG çekilmesini sağlar. Her durumda multivalf motorun ihtiyaç duyacağı maksimum sıvı değerlerinin girişine, aşırı yük kaybına neden olmadan, olanak sağlayacak geçiş bölümlerine sahiptir.
Kesme: Multivalfin üzerinde emme ve doldurma borularını bloke etmeye yarayan iki vana vardır. Bunlar genel olarak açık konumdadır; ancak bakım işlemi sırasında ya da kaza vb. durumda kapatılabilir. Multivalfe erişim güç olduğundan, emme borusunu kolayca kapatabilmek için multıvalf üzerine elektrovalf monte edilmiştir.
Aşırı akış: Multivalfin içinde ve LPG emme borusu üzerine yerleştirilen “aşırı akış valfi” 1 bar basınç farkında akışı durdurur.
Montajı :
Multivalf tank üzerine monte edilir. Gazın seviyesini gösterebilmek için bir şamandırası, birde gazın emilmesi için gaz emme borusu bulunmaktadır. Montaj sırasında hiçbir şekilde şamandıra çubuğu ile oynanmamalıdır. Aksi taktirde, %80’ine ulaşan maksimum hacimde görevini yapamaz.
Multivalf montajında en önemli husus, yatay konuma paralel olmasıdır.
MULTİVALF MUHAFAZA KAPAĞI VE HAVALANDIRMA BORUSU
Görevi : oluşabilecek gaz kaçaklarının havalandırma boruları sayesinde araç içerisinden tahliye edilmesini sağlar. Multivalf kapağı sızdırmaz şeffaf plastikten imal edilmiştir. Tabanında mufun üzerine oturması için bir delik mevcuttur. Buraya sızdırmazlık için o-ring konmaktadır. Muhafaza kutusundan iki adet çıkış olup, bu çıkışlar vent borularıyla araç dışına irtibatlanmıştır. Bir kaçak durumunda araç bagajının havalandırması sağlanmaktadır.
yukarı
DIŞARIDAN DOLDURMA NOKTASI
Dünya standartlarında imal edilmiş çok çeşitli dolum ağızları vardır. VOLTRAN marka dolum ağızları Türkiye’de ve dünyada en yaygın olarak kullanılan tipe uygun olarak üretilmiştir. Özel pirinç alaşımından yapılmaktadır. Gaz dolum borusunun içinde kalan gazın ,0.5 bar basınca kadar sızmaması için bir bilya ve o-ring ile donatılmıştır. Tampona monte edilmelidir.
yukarı
BENZİN VALFİ
Benzin otomatiği ve karbüratör arasına konan, benzin akışını sağlayan veya kesen bir parçadır. Elektrovalf ile donatılmıştır.
Montaj esnasında LPG konumunda iken, benzin valfinin karbüratöre benzin geçirmemesi gerekmektedir. Motorda LPG ile benzin birbirine karışıyor ise motor zengin karışım yapacağından teklemeli çalışır. Montajda bu hususlara çok dikkat etmek gerekir.
Benzin valfine gelen elektirik devrelerinden biri (+), diğer şase (nötr) olarak bağlanır.
Montajı :
Bu valf benzin pompası ile karbüratör arasına yerleştirilir. Bu valfin yalnızca karbüratörlü araçlarda kullanıldığı unutulmamalıdır. Bu valfin üzerinde manuel bir kol vardır. Bu kol, elektrik sisteminde herhangi bir arıza durumunda çevrildiğinde, sistemi devre dışı bırakarak, otomatikten karbüratöre benzin akışını serbest bırakır. Buda herhangi bir sistem arızasında aracın yolda kalmasını önlemiş olur.
Şoför mahallindeki yakıt seçici anahtar benzin pozisyonunda ve motor çalışıyor iken bu valf açık olup diğer konumda kapalıdır.
yukarı
LPG VALFİ
Bakır bir boru ile birbiri ile irtibatlandırılmış LPG tankı ve buharlaştırıcı arasında bulunan elektromanyetik kumandalı bir valftir.
Motor çalışmadığı veya benzin ile çalıştığında LPG akışını kesmektedir.
Seçici anahtardan motorun LPG ile çalışması istendiğinde benzin valfini kapat komutundan sonra regülatöre (buharlaştırıcıya) LPG gönderen elektronik bir alettir.
LPG içinde olabilecek hertürlü partikülleri tutmak için özel bir filitresi bulunur.
Valfin gövdesi basınca dayanıklı pirinç, filitresi selüloz malzeme ve özel kauçuktan imal edilmiştir.
Gazvalfi regületöre en yakın noktadan aracın gövdesine monte edilir. Aracın motor bölümüne dik bir pozisyonda monte edilmelidir.
LPG valfinin altında bulunan filtre mutlaka kontrol edilmeli herhangi bir problem var ise değiştirilmelidir. Filitre ömrü maksimum 50.000 km’dir.
Seçici anahtardan gelen elektrik kablosu LPG valfinin artı ucuna, LPG valfinde bulunan (-) uç da şase (nötr)’ ye bağlanır.
Seçici anahtardan gaz valfinin açılıp açılmadığı kontrol edilir.
CNG
REGÜLATÖR
Görevi:
1-Yüksek basınçta gelen CNG’nin 3 kademede atmosferik basınca dönüşmesini sağlar.
2-Motorun ihtiyacına göre gaz akışını sağlamak.
3-Motorun devrine göre gaz ayarı yapmak.
Özellikleri:
– Gövde ve kapak tamamen ETIAL 150 alüminyum malzemeden yapılmıştır.
– Su ısıtma odası gaz odalarından, su/gaz muhafaza koşulu sağlanarak ayrılmıştır.
– Diyafram, contalar ve yaylar, CNG kullanımına uygun metaryelden yapılmıştır.
– Test basıncı 300 bardır.
– 2. Kademe çıkışında gaz akışının tamamen kapatılması bir elektrovalf ile yapılır.
Montajı :
Karbüratöre en yakın noktaya ve araca dikey olarak monte edilmelidir.
Regülatörün sıcak motor suyunu alan giriş ve çıkışına basınca dayanıklı su hortumları kelepçeler vasıtası ile monte edilir. Valf 12 Voltluk elektrik ile çalışır. Bir kablo aracılığı ile seçici anahtardan komut alır. Regülatörün yağ, cüruf ve yabancı partikülleri tutan haznesi mevcuttur. CNG içindeki yağ ve partiküller cüruf haznesinde toplanır. Bu haznede birikenler 15.000-20.000 Km.de bir tahliye tıpasından boşaltılmalıdır.
Diyafram CNG kalitesine göre 50.000-100.000 km’de değiştirilmelidir.
TANK VANASI
1- CNG tankına monte edilir.
2- Tanka gaz dolumunu sağlar.
3- Herhangi bir nedenden dolayı, motora giden borular delinirse gaz çıkışını keserek emniyeti sağlar.
4- Tank içerisinde oluşan aşırı basınç birikmesini önlemek için basınç tahliye valfi ile donatılmıştır.
DİZEL ARAÇLARDA LPG DÖNÜŞÜMÜ
Bazı elektriksel farklar olmasına rağmen Dizel araçların LPG dönüşümü benzinli araçların LPG dönüşümüne benzer. Dizel dönüşümünde Benzin valfi veya Emilatör kullanılmaz.(+) Kırmızı kablo karterdeki yağ basınç sensörüne bağlıdır. Bu sensörün asıl amacı motor çalışmıyorken gaz sistemini kesmektir. Bu güvenlik amaçlı olup tüm dizel motorlarda bulunur. Basit anahtar yolu ile gelen 12 Volt,LPG Valfi üzerindeki elektrovalfi açar ve LPG gazının regülatöre ulaşmasını sağlar. Regülatör üzerindeki elektrovalf araç LPG ile çalışmadığı her durumda kapalıdır. Pedal altı anahtarını kullanarak elektrovalf pozisyon alır ve regülatördeki gaz miksere ulaşır. Burada hava ile karışarak silindire ulaşır. Silindir içerisinde gaz ve hava karışımı enjekte edilmiş dizel yakıtı ile karışır.
Dizel’e gereken bu karışımlar az olduğundan,yakıt tasarrufu sağlanır. Bu hem ekonomi sağlar,hemde atmosfere daha az miktarda kirli hava bırakır. Dizel motorlarda buji olmadığından dizel yakıtına daima ihtiyaç duyulacağı unutulmamalıdır.
Gaz ayarı yapmak için ,gaz pedalına yavaşça dokunularak (%20 oranında) ve LPG devreye sokulur, gaz ayar vanasını motor devir sayısı maksimuma ulaşıncaya kadar açılır.