Rusya’nın, Ukrayna’da iktidarın değişmesinin hemen ardından Kırım’da müdahaleye başladığı günlerde gerçekleştirilen Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Kurulu toplantı tutanaklarında, dönemin Parlamento Başkan Yardımcısı ve Cumhurbaşkanı Vekili Oleksandır Turçinov, Başbakan Arseniy Yatsenyuk, dönemin Savunma Bakanı İgor Tenyuh, İçişleri Bakanı Arsen Avakov, eski Başbakan Yuliya Timoşenko gibi isimlerin katıldığı bilgisi yer alıyor.

Rusya’nın Kırım’a müdahalesine karşı izlenecek tavrın tartışıldığı toplantıda, sadece Oluksandır Turçinov’un, Kırım’ın askeri olarak savunulmasından yana oy kullandığı diğer üyelerin buna karşı çıktığı belirtiliyor.

Tutanaklarda İçişleri Bakanı Arsen Avakov’un ve iç istihbarat teşkilatı (SBU) başkanı Gennadiy Nalivayçenko’nun, Kırım’da nüfusun büyük bölümünün Rusya’yı desteklediğini öne sürdükleri görülüyor. Kırım’a Rus müdahalesini silahlı yoldan önleme seçeneğine karşı çıkanların arasında, dönemin Genelkurmay Başkanı İgor Tenyuh’un da yer aldığı görülüyor. Tenyuh tutanaklara geçen açıklamasında, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin o dönemde 142 bin kişiden oluşmasına karşılık bunların ancak 5 bininin savaşabilecek durumda olduğunu belirtiyor.

Dönemin Genelkurmay Başkanı ayrıca, Kırım’da 15 bin kadar Ukrayna askerinin olduğunu fakat bunların önemli bölümünün, askerliği sadece maaşlı bir iş olarak gören yerel sözleşmeli personelden oluştuğunu, bir kısmının ise Rusya yanlısı olduğunu belirttikten sonra Kırım’daki Ukrayna askerleri içinde Ukrayna için savaşabilecek olanların sayısının sadece bin 500 – 2 bin civarında olduğunu dile getiriyor.

Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi’nin internet sitesinde yayınlanan tutanaklarda, Başbakan Arseniy Yatsenyuk’un da, Batılı ülkelerin Rusya’yla çıkacak savaşta Ukrayna’yı desteklemesinin beklenemeyeceğini, Ukrayna’nın böyle bir durumda kendi başına savaşmak durumunda kalacağını söylediği görülüyor. Yatsenyuk, Batılı ülkelerin öncelikle Avrupa’nın ortasında Rusya’yla bir savaşın patlak vermesini istemeyeceklerinden ötürü, ikincisi ise Irak ve Afganistan’da savaştan yorgun düşen Batılı güçlerin şimdi de Ukrayna’da etkin askeri destek vermeye hazır olmayacaklarından ötürü askeri seçeneğe sıcak bakmayacağını ifade ediyor.

Tutanakların yayınlanması ülkede büyük yankı yarattı. Belgelerin yayımlanmasının ardından eski Başbakan Yuliya Timoşenko bunların yayımlanmasının suç olduğunu söyledi.

Ukrayna’nın önde gelen devlet ve siyaset adamlarının gizli görüşme tutanaklarının iki yıl sonra yayımlanması ve bu şekilde dönemin liderlerinden pek çoğunun Rusya karşısında askeri seçeneğin mümkün olmadığını söylediklerinin kamuoyuna yansıması, ülke genelinde yankılara neden oldu. Toplantıya katılan Ukrayna’nın eski başbakanlarından Yuliya Timoşenko, bu tutanakların yayımlanmasının Ukrayna’daki bazı çıkar çevrelerinin bazı siyasetçilere karşı rövanş alma kaygısından kaynaklandığını ve bunları yayımlamanın suç olduğunu söyledi.

Dönemin SBU (Ukrayna iç istihbarat ve güvenlik teşkilatı) Başkanı Valentin Nalivayçenko ise gizli toplantıda söylediği, “Kırım’da Rusların kitlesel desteğe sahip oldukları” yönündeki sözlere ilişkin olarak, bölgedeki gerçeklerin Kiev’de görünenden çok farklı olduğu, o dönemde Kırım’da Ukrayna’nın bölgedeki varlığını savunacak kimsenin kalmadığı yanıtını verdi.

Ukrayna’da bundan iki yıl önce, 2014 yılının Şubat ayının sonlarında, Batı yanlısı kesimler, ABD’nin de açık destek verdiği bir ihtilal ile yönetime gelmiş ve Rusya yanlısı olarak adlandırılan dönemin Ukrayna Cumhurbaşkanı Viktor Yanukoviç’i ülkeden ayrılmak zorunda bırakmıştı. Yeni yönetime tepki duyan ve Rusya’ya sempatiyle yaklaşan Kırım Yarımadası’ndaki Rus kökenli nüfus, bu gelişmelere tepkiyle yaklaşmış ve Rusya yönetimi, Kiev’deki ihtilali gayrimeşru ilan etmişti. Rusya’nın etkin girişimiyle yarımadada, uluslararası kamuoyunun tanımadığı bir referandumda Rusya’ya bağlanma yönünde karar çıkmış ve Rusya, bu referanduma dayanarak, 2014 yılının Mart ayında, Kırım’ı ilhak etmişti.