HEMOGLtAZ i. (yun. haima, kan ve gloios. ökse > fr. hemogliase> dan). Patol, Eskiden damar sertleşmesinden veya ateromdan ileri getdıgı sanılan birçok belirtiye yolaçan kan değişikliklerinin tümü.
~ıı^s,KI” Hemogliaz’ın temel biyolojik tize Ilığı plazmadaki globülinlerin goğalmas’ı (bazı olaylarda bu proteinler normal miktarlarının beş, hatta altı katına çıkar) ve bunun yanı sıra kanda yapışkanlığın artması, dolaşımın yavaşlaması ve kanda potasyumun artmasıdır (kaliemi). Bu değişikliklerin tümü, baş ağrılarına, sindirim bozukluklarına, yemeklerden sonra uyuklamağa, unutkanlığa, hattâ bazı hekimlere göre birçok enfarktüs ve kanama olaylarına sebep olur. Buna karşılık klasik teorilerin çoğu enfarktüsün kandaki değişikliklerden çok damarların çeperindeki bir hastalıktan ileri geldiğini one sürer; bazıları da her iki sebebe birden yer verir, (l)
HEMOGLOBİN i. (fr. hemoglobine’den). Bi-yokim. Omurgalıların kanında rastlanan, solunuma hizmet eden demirli proteitler grubu. 0 — ansikl. Her hayvan türünün ayrı bir hemoglobin i vardır, ama bunların hepsi birbirine yakındır. Hepsi de kırmızı olan hemoglobinler molekül ağırlığı çok yüksek, oksijeni veya karbondioksidi tutmağa elverişli maddelerdir; hemoglobin bir atom-gram demire karşılık bir molekülgram oksijen veya karbon dıoksit tutar.
Hemoglobin, hayvanın türüne göre bir glo-bın veya gîobülin ile tek prostetikli bir he-ma veya hematin grubunun birleşmesinden oluşur. Hema’da demir en az oksijen taşır durumdadır (Fe O); hematin’de ise yüksek oksijenli demir oksit bulunur (FesOa). He-ma’ya tutunan oksijen onu hematin’e dönüştürür ve böylece hemoglobin oksihemoglo-bın durumuna geçer. Eski haline dönüşebilen bu olay solunum görevinin ve hücrelere oksijen taşınmasının temelidir.
Bu ufak taneler veya şurup halinde ağızdan alınan oksihemoglobin demirli ilâç diye verilir. (L)
HEMOGLOB1NEMİ i. (fr. hemoglobinimle den). Patol. Alyuvarların erimesinden sonra kanda hemoglobinin serbest hale geçmesi. (l) *
HEMOGLOBINOMETRE i. (fr, himoglobi-nometre den). Kanbil. Kandaki hemoglobin miktarını ölçmeğe yarayan âlet, (içindeki hemoglobin miktarı bilinen bir sıvının rengi ile muayene edilecek kanın rengini karşılaştırma esasına dayanır.) [l]
