AĞULU KÖK
(CEDVAR, GÜLPAHAMAR)
Arabçası : Cedvar, Satval, Zatvar.
Lâtincesi : Curcuna Zedoaria.
Yetiştiği yer ve çeşitleri: Hindistan’da.
Kullanılan maddesi: Kökü.
Tıbbi Özellik ve Faydaları:
a) Bin derde deva bir ottur. Hindistan’da helahel denilen yerlerde ve Hindağlarmda yetişir, çiçeğinin güzel bir kokusu vardır, kökü çok makbuldür, ezildiği zaman menekşe rengini alır. Bu ot bütün zehirlere panzehir olarak kullanılır.
b) Engerek yılanı, akrep gibi zehirli haşeratın sokmasında cedvan hastaya üzüm şurubuyla içirseler derhal zehiri def eder.
c) Vücutta olan her türlü ağrılara gülsuyu veya sirke ile sürülse faydalıdır.
d) İdrar yollan yanıklığı için suyundan içilmesi fayda verir.
e) Ferahlık verir.
f) Kalbi zayıf olanlara, nefes darlığına bir daneğî şurup ile içilirse kuvvet verir.
‘ g) Veba salgmlannda yemek çok faydalıdır.
h) Safraya, cerahatli yaralara, urlara bilhassa koltuk ve but kı- sımlannda olan açılmamış yaralara sirke ile sürülürse, derhal iyileştirir. Eski ve habis yaralara ekilse çürük etleri tertemiz yapar.
i) Mide ağrılarına cedvar sıcak gülsuyu ile kanştmlıp içilirse ağnyı keser.
j) Vücutta su toplamasına karşı sirke, bal ve cedvan kanştırip birkaç gün içilmesi faydalıdır.
k) Mesane iltihaplarına ezip mesane yoluna birkaç damla akıtılır ve dışardan da lâpası yapılarak konursa derhal iltihabı iyi eder.
1) Basur çeken kadınlara bir miktar cedvar sıcak gülsuyu ile karıştırılıp içirilirse ve bir parça yüne de cedvar bulanıp fitil gibi rahim yolundan konulursa doğum kolay olur. Bu hususta eşi yoktur.
m) Sıtma için hergün iki danek cedvar sıcak gülsuyu ile hastaya hergün içirilir, hatta lavman yapılırsa daha iyi netice elde edilir, çok defa tecrübe edilmiştir.
n) Göz ağnsına, diş diplerindeki ağnlara sürülürse iyi gelir.
o) Yarım dirhem cedvar şurupla içilirse, şehveti artırır, yüzdeki beyaz lekelere ve iç organlardaki cerahatli lekelere iyi gelir.
ö) Boğaz ağrısı için boğaza sürülse ağrıyı giderir. Fazla içildiği takdirde bağırsaktâ’ yara yapar, fakat suyunun içine kızgın demir batınlırsa bu yara yapma hassası kayıp olur.