BAHÇE ŞEBBOYU

Arabçası : Hırt Asfar, Mensûr-ı Berri.

Farsçası : Hiri Hat ar.

Lâtincesi : Matthiola İncanaCruciferae.

Yetiştiği yer ve çeşitleri: Çok çeşitleri vardır.

Kullanılan maddesi: Tohumu, çiçeği.

Tıbbî Özellik ve Faydaları:

a) Haşhaş cinsinden olduğu söylenir. Bir cinsi menekşe rengindedir, alaca Şebboy denir. Kırmızı, san ve beyaz çeşitleri vardır. Hin Hatar’m kökü fazladır. Dilimizde Mısır Menekşesi denilen çiçek de bir cins Şebboy’dur ve tıbta kullanılan, yağ elde edilen çeşit budur. Tohumunun ve çiçeğinin kuvveti birdir.

b) Tohumu döğülüp fitil yapılarak rahim yoluna konulsa cenini öldürür. Şayet içerde ölmüşse onu da dışarı çıkartır. Hamile kadın suyunu içerse çocuğunu düşürür.

c) Koklaması dimağdaki fena ağnlara ve baş üşütmesine çok iyi gelir. Mor ve siyah renkte olanlarına Şiraz’lılar Hiri Hataî derler. Bunun faydalan daha çoktur. Başta olan ağrılan geçirir.

d) Kökü kurutularak sirke ile kanştmlıp yakı yapılsa dalak urlanna, guta, mafsal katılıklanna ve urlara iyi gelir.

e) Çiçeği mum yağı ile mak’ata, parmak yanklanna, ökçe ya- nklanna konsa, derhal iyi eder.

f) Balla kanştınp ağız içinde çıkan kabarcık ve yaralara sürülse derhal iyi eder.

g) Pişmiş suyundan sirke ile kanştırılıp dişlere sürülse diş ağ- nsını geçirir.

h) Bitkisi yenmek istenirse sirke ile karıştırılıp yenmelidir. Şerbeti kan tükürenlere iyi gelir.

Not: Fazla yenirse baş dönmesi, göz kararmalan olabilir. Hazmı zordur. Onun için üstüne semizotu yemelidir. Bedeli iki misli kadar Mersemedir.