Osmanlı Devleti’nin parçalanması
Savaşta yenilgiye uğrayan Osmanlı Devleti, 30 ekim 1918’de Mondros Mütarekesi’ni imzaladı. Bundan bir süre sonra da İtilaf Devlederi (İngiltere, Fransa ve İtalya) ile bunların desteğindeki Yunanistan, Osmanlı topraklarının geri kalan bölümlerinden bazılarım askerî işgalleri altına almaya başladılar.
Savaş sırasında, itilaf Devletleri, Osmanlı topraklarının paylaşımı konusunda kendi aralarında bir dizi anlaşmaya varmışlardı. 1915’te varılan anlaşmaya göre, İstanbul ve Boğazlar Rusya’nın olacak, Suriye ve Kilikya Fransa’ya verilecekti. İngiletere zaten Kıbrıs’ı ilhak etmiş ve Mısır üzerinde himaye kurmuştu. Bağdat çevresinde bir İngiliz nüfuz alanı yaratılması, Hayfa ve Akkâ’nın denetiminin de Ingilizlerde olması öngörülmüştü. Filistin uluslararası bir rejime bağlanacaktı. Bütün bunlar karşılığında Ruslara da Trabzon, Erzurum, Van ve Bitlis bırakılıyordu. İngiltere, özellikle, 1915-1916 yıllarının Şerif Hüseyin-MacMahon mektuplaşmasıyla Arap önderlerine çeşitli bağımsızlık vaatlerinde bulunmuş, 2 kasım 1917 tarihli Balfour Bildirisi ile de Filistin’de bir Yahudi vatanı yaratılmasını desteklemeye söz vermişti.
Rusya’nın 1917’de savaştan çekilmesi ve savaş sonrası pazarlıklar bu antlaşmalarda değişikliklere yol açtı. 10 ağustos 1920’de Sevr Antlaşması, İzmir ile birlikte Batı Anadolu’nun geniş bir kesimini Yunanlılara aktarıyor, Doğu Anadolu’da büyük bir Ermeni Devleti yaratıyor, Boğazlar’ı uluslararasılaştırıyor, Osmanlı mâliyesi üzerinde çok sıkı bir denetim kuruyor, Fransa ile İtalya’ya gene geniş nüfuz alanları tanıyor; ama bütün bunlardan sonra, İstanbul ve Boğazlar’la Orta Anadolu’da asgariye indirilmiş, çok zayıflatılmış bir Osmanlı Devleti’nin varlığına izin veriyordu. Osmanlı Devleti’nin sömürgeleştirilmesinin tamamlanması demek olan Sevr Andaşması’nı yalnızca Yunanistan onayladı. Sevr Antlaşması, Kurtuluş Savaşı sonucunda imzalanan Lozan Antlaşmasıyla ortadan kalktı. Osmanlı Devleti’nin yerine yeni Türk Devleti, Türkiye Cumhuriyeti kuruldu.
