ALPAX a. (Tesc. edil, ad, alüminyumun simgesi Al ve bir olasılıkla bulucusu Ala-dar Pacz’ın adından.)Temel bileşeni alüminyum olan ve dökümcülükte kullanılan, A-S13 standart sayılı sanayi alaşımı; °/o 13 silisyum, kimi zaman % 0,25 magnezyum ve az miktarda kobalt içerir.
—Ansikl. Alüminyum-sılısyum ikili ötek-tık bileşiğinde (->FAZ diyagramı), silisyum oranı % 11,7’dir. Bu ötektik bileşime yakın alaşımlar, 577°C’ta akışkanlaşır ve kolayca dökülebilir; ama düşük nitelikte kristalleşme göstermeleri ve aşırı kırılgan olmaları yüzünden kullanım alanları çok daralır 1920 de Aladar Pacz, alaşımın °/o 13 olan silisyum oranını % 0,08 oranında sodyum katarak düşürmeyi tasarladı; bu amaçla erimiş alaşıma sodyum metali ya da “Pacz tozu” karıştırdı (°/o 40 sodyum klorür ve % 60 sodyum flüorür; karışımdaki sodyum flüorür alüminyumca indirgenir ve sodyum açığa çıkar.) Böylece, arıtılmış alpax, kristalleşme sırasında zayıf bir çekme göstermesi nedeniyle, o dönemde dökümcülükte aranan bir alaşım oldu. Kimyasal aşınmaya dayanımı yüksek olmasına karşın mekanik dayanımı orta düzeyde kalır; ayrıca yapısal özürleri. işlenmesini zorlaştırır; silisyum taneleri, çakıları aşındırır. Anot yükseltgenmesi için kullanılamaz.
