RAFFAELLO
(1483 Urbino – 1520 Vatikan), İtalyan Rönesans ressa
mı. Tam adı Raffaello Sanzio’dur. Batı sanat tarihinin en büyük sanatçılarından biri olarak tanınır. Giovanni Santi adında küçük bir ressamın oğluydu. Urbino kentinin hümanist atmosferi içinde yetişti. Yaklaşık olarak 1495-1504 arasında Perugia’da Perugino’nun yanında çıraklık yaptı. İlk çalışmalarında, öğretmeni Perugino’nun etkisi açıkça görülür. Bu yapıtlarırt en temel özelliği, kompozisyonun açık seçikliğr ve resmin yarattığı duygusal atmosferdi. 1504 yılının sonlarına doğru Floransa’ya giden Raffaello, kendine ün kazandıran “Madonna ve Çocuk” kompozisyonlarının çoğunu burada yaptı. Flo-ransa’da etkilendiği iki büyük sanatçı, Leonardo da Vinci ve Michelan-gelo’ydu. 1508’de, Papa II. Giulio tarafından, Vatikan’daki bazı odaların (stanze) fresklerini yapmak üzere Roma’ya çağrıldı ve yaşamının kalan bölümünü orada geçirdi. Bu stanzelerin ünlü freskleri, simgesel ve son derece karmaşıktır. Raffael-
lo, aynı dönemde, zengin bir bankerin La Farnesina denilen konağına “Galatia’nın Zaferi” adlı ünlü freski yaptı. Klasik antikiteden yola çıkarak yarattığı bu yapıtla, kendinden sonra gelen sanatçıları derinden et-
kiledi. Raffaello’nun en tanınmış yapıtlarından biri de “Sistina
Madonna-sı”dır (1514). Raffaello’nun bu dönem yapıtları arasında ayrıca, Sistina Şapeli için yaptığı on duvar resmi sayılabilir. 1516’da yaptığı, arkadaşı Castiglione’nin portresi, kadife ve kürk dokusundaki renk ve fırça çalışmasıyla, Rönesans döneminin ilk gerçek karakter çalışmalarından biridir. Raffaello ayrıca kiliseler, konaklar ve saraylar tasarımladı, işlek bir atölye kurdu. Çok genç bir yaşta (37) ölen Raffaello’nun, resim sanatı üzerinde çok büyük etkisi oldu. Kompozisyonlarında kullandığı öğeler, daha sonraki yüzyıllarda klasik yetkinliğin özü olarak değerlendirildi.
RAFIZİLİK, Şiiliğin başka bir adı. Rafızilik’i, İmamiye ya da Zeydiye mezheplerinin bir kolu olarak gösterenler olmuşsa da Rafizi adını taşıyan hiçbir topluluk yoktur. OsmanlIlar, İran Şiileri ve Anadolu Kızılbaşla-rını Müslüman saymazlar, onları Rafızilikte suçlarlardı. Arapça olan Rafızi sözcüğü (terk edenlerden) anlamındadır. Emevilere karşı ayaklanan Küfe Şiilerinin bir kesimi, başlarında bulunan Hüseyin’in torunu
Zeyd bin Ali’yi savaş , kıp gittikleri için, Şiilen miştir.
RAFİNERİ, hem petn fabrika. Ham petrolde I sayıda hidrokarbon, mıtma ve ayrımsal dan lemlerle birbirinden av denle rafineri, esas damıtma kulesi ve bur dolaşan kilometrelerce] da boru şebekesi ile stc larından oluşur. Rafine leştirilen işlemlerin çe niyle bütün kimyasal vel lar bir kontrol odasında fineriler, gerek ham pe ge işlenmiş ürünlerin nizyoluyla taşınması niz kenarında kurulurlar! MTA tarafından kurulan! Batman Rafinerisi (1i ra TPAO ve Caltex mit’te kurulan İPRAŞ (t^ Shell ve BP tarafından I rulan ATAŞ Rafinerisi 1 TPAO tarafından İzmir ı rulan Aliağa Rafinerisi 1987’de Orta Anadolu rıkkale) hizmete girdi. 1S lu kapasiteleri 32,5 mily rafinerilerde toplam 22.£ petrol işlendi. 1988’de site İzmir-Aliağa tevsi mamlanmasıyla 33,5 yükseldi. Rafinerideki iş petro-kimya sanayiinde« rilerek 3.000’i aşkın ürünj