Boşluk Artık Dolu
Nihayet birileri yoktan birşeyler var etmeyi başardı. Geçtiğimiz ay bir fizikçi ilk kez, boş zannedilen bir hacimde “Casimir basıncı” gözlemi yaptı.
Klasik fizikçiler boşluğun sadece maddeden değil, enerjiden de yoksun olduğunu varsayıyorlar. Ancak, kuantum mekaniği, mutlak sıfırda bile, tamamen boşaltılmış ortamlarda, “sanal” fotonların cirit attıklarını öngörüyor.
1948’de Hollandall bir fizikçi, Hendrik Casimir, bu sanal fotonla-rın bir kısmını dışlayabilecek minik bir oyuk yaratılabilirse, bu oyuğun, dışındaki sanal fotonların varlığından dolayı basınç etkisi altında olacağını öngörmüştü. Benzeri bir olgu. “Casimir-Polder” kuvveti, 3 yıl önce kanıtlanabildiyse de, Casimir basıncı bugüne değin gözlemlene-memişti.
Los Alamos Ulusal Laboratuvar-lan’ndan n/iku Steven Lamoreaux, kuvars bir levhayla, küresel bir merceği ince bir akın zarla kaplamış. Bir mikronun üçte biri kadar aralıkla birbirine yaklaştırılan bu iki yüzeyin arasında ancak belli dalgabo-yundaki sanal fotonların var olabileceği biliniyor; tıpkı, belli geometrideki bir şişenin ağzına üflediğinizde belli notaları çalabildiğiniz gibi…
Aralığın dışında, diğer dalgaboy-larında sanal fotonlar varoldukları için, dışarıdaki her mikron küplük hacim, aralıktakinden daha yüksek basınç değerinde olmalıydı.
