BİN MAHMUD EBU YAHYA EL-KAZVİNİ
(d. 1203, Kazvin – ö. 1283), Arap bilgin. Kozmograf-ya ve coğrafya kitaplarıyla ünlüdür.
1233 dolayında yerleştiği Şam’da, ünlü mutasavvıf Muhyiddin Arabi ile tanıştı. Abbasi halifesi Mustasım döneminde (1242-58) Irak’ta yaşadı; Vâsıt ve Hille’de kadılık yaptı.
Günümüze ulaşabilmiş iki yapıtından biri olan Acaibü’l-Mahlukat ve Garaibü’l-Mev-cudat (1849; I. Bölüm, yay haz. Wüsten-feld), aynı adla yazılan Arapça yapıtların en ünlüsüdür. Ahmed Tusi’nin aynı adlı yapıtından büyük ölçüde yararlanan kitap, gökyüzü ve yeryüzüyle .ilgili bilgiler veren iki bölümden oluşur. Önsözü izleyen birinci bölümde Ay, Güneş ve yıldızlar gibi gök cisimlerinden, ikinci bölümde de dağ, ada, deniz, ırmak ve çukurlardan söz edilir. Çeşitli yazmaları ve özetleri bulunan kitap, döneminde ilgi görmüş, Türkçe ve Farsçaya çevrilmiştir. Türkçe çevirilerden biri, Eyub bin Halil’in 1569’da tamamladığı Tezkiretü’l-Acaib ve Tercemetü’l-Garaib’dir. Bir başka önemli çeviriyi din bilgini Süruri (ö. 1561) yapmıştır. Ahmed Bican’ın (Yazıcıoğ-lu) Acaibü’l-Mahlukafı ise Kazvini’nin yapıtına bağlı kalmaksızın yazılmış bir Türkçe özettir.
Kazvini’nin, bir coğrafya kitabı olan ikinci yapıtı Acaibü’l-Buldan, daha sonra Asarü’l-Bilad ve Ahbarii’l-İbad (1848; yay haz. Wüstenfeld) adıyla yeniden düzenlenmiştir. Kazvini bu yapıtında yeryüzünü Ptolemai-os’un (Batlamyus) ayırdığı yedi iklim bölgesine göre betimler. Ülkeler ve kentler ile dağ, göl, ada, ırmak gibi doğal oluşumların alfabetik sıraya göre verildiği yapıt, tarihsel ve biyografik bilgiler de içerir. Sonradan Farsçaya çevrilmiş, Abdürreşid el-Bakuvi tarafından Telhisti l-Asar ve Acaibü’l-Mali-ki’l-Kehbar adıyla bir özeti hazırlanmıştır.
K.B.E. (Knight Commander of the British Empire), İngiliz şövalyelik tarikat ve nişanlarından The Most Excellent Order of the British Empire’ın ikinci sınıf erkek üyelerine verilen kısaltılmış unvan. Ayrıca bak. British Empire, The Most Excellent Order of the.
K.C.B. (Knight Commander of the Bath), İngiliz şövalyelik tarikat ve nişanlarından The Most Honourable Order of the Bath’in ikinci sınıf erkek üyelerine verilen kısaltılmış unvan. Ayrıca bak. Bath, The Most Honourable Order of the.
K.C.M.G. (Knight Commander of St. Michael and St. George), İngiliz şövalyelik tarikat ve nişanlarından The Most Honourable Order of Saint Michael and Saint George’un ikinci sınıf erkek üyelerine verilen kısaltılmış unvan. Ayrıca bak. Saint Michael and Saint George, The Most Honourable Order of.
K.C.V.O. (Knight Commander of the Royal Victorian Order), İngiliz şövalyelik tarikat ve nişanlarından Royal Victorian Order’m ikinci sınıf kadın üyelerine verilen kısaltılmış unvan. Ayrıca bak. Royal Victorian Order.
KDV bak. katma değer vergisi
Ke Ga Burnu, Vietnam dilinde mui ke ga. eskiden cap varella, Vietnam’ın güneybatı ucunu oluşturan burun. Phu Khanh ilinin (tinh) güney kıyısından Güney Çin Denizine doğru uzanır. Deniz düzeyinden yüksekliği 705 m olan burun, Annam Sıradağlarının (Truong-Son) güneybatı-kuzeydoğu doğrultusundaki büyük granit çıkıntısının devamıdır. 1936’da Saygon’u (bugün Ho Şhi Minh) Hanoi’ye bağlayan kıyı demiryolunun son bölümünün tamamlanmasından sonra, içlerinden birinin uzunluğu 1,2 km’ye varan bir dizi tünelle kıyıdaki engeller aşılmıştır.
ke-yi bak. geyi
Kean, Charles (John) (d.. 18 Ocak 1811, Waterford, Waterford ili, İrlanda – ö. 22 Ocak 1868, Londra, İngiltere), Shakespeare oyunlarıyla ünlü İngiliz tiyatro oyuncusu ve yönetmeni.
Ünlü oyuncu Edmund Kean’in(*) oğluydu. Eton College’da öğrenim gördü. Sahneye ilk kez 1827’de Londra’da, Douglas oyunundaki Genç Norval rolüyle çıktı. Daha sonra İngiltere’nin pek çok kentini dolaştıysa da, ancak 1830’daki ABD turnesi sırasında kendini kabul ettirebildi. İngiltere’ye döndükten sonra özellikle A New Way to Pay Old Debts’te (Eski Borçlan Ödemenin Yeni Yolu) Sir Giles Overreach rolünde, Hamlet ve Richard III (III. Richard Faciası) oyunlanndaki rollerinde ve As You Like Ifte (Nasıl Hoşunuza Giderse) melankolik Jaques rolünde sergilediği incelikli oyunuyla ün kazandı.
Sesinin zayıflığına ve fiziğinin çekici olmamasına karşın Kean, ayrıntılı olarak işlediği kusursuz kompozisyonlarıyla dikkati çekti. Londra’daki Princess Tiyâtrosu’nun başında olduğu 1850-59 arasında, tarihsel gerçekliği olduğu gibi yansıtan bir dizi oyun sahneledi. Özellikle 1856’da sahneye koyduğu A Midsummer Night’s Dream (Bir Yaz Gecesi Rüyası) çok beğenildi.
Babası önceleri Charles’m tiyatro tutkusunu engellemeye çalışmıştı. Ama daha sonra, 1828’de Glasgow’da sahnelenen Payne’in Brutus’u ile başlayarak birlikte sahneye çıktılar. Kean 1842’de oyuncu Ellen Tree ile (bak. Kean, Ellen) evlendi ve ölümüne değin birçok oyunda birlikte rol aldılar. Evlat edindikleri kızlan Agnes Robertson da (1833-1916) tiyatro oyuncusu oldu ve sahneye ilk kez 1851’de, Princess Tiyatrosu’nda çıktı.
