Kiçizan, asıl adı mînço
(d. 1352, Avaci Adası – ö. 26 Eylül 1431, Japonya), Japonya’da Budacı ikonografi konusunda çalışan son büyük profesyonel ressam.
Kyoto’da Tofuku-ci adlı Zen Budacı tapınağın rahiplerindendi ve tapınak için çeşitli Budacı resimler yaptı. Bunların en ünlüsü olan tapınağın kurucusu Şoiçi’nin (1202-80) resmî portresi çinso(*) türündeydi. Portrede yüz ve giysiler gerçekçi bir biçimde betimlenmiş, Kiçizan’ın üslubunun özelliği olan kalın yuvarlak dış çizgiler ustalıkla kullanılmıştı. Uzmanlara göre, Japonya’da günümüze ulaşmış en eski mürekkepli manzara resmi olan “Vadideki Kulübe”nin (1413, Konçi-in Manastırı, Kyoto) ressamı da Kiçizan’dı. Çin manzara resminin etkisini yansıtan yapıt Japon şi-ga-ciku (kompozisyonla ilgili açıklayıcı şiirler içeren duvar rulosu) türünün erken tarihli bir örneğidir.
Kidd, William, kaptan Kidd olarak da bilinir (d. y. 1645, Greenock, Renfrew, İskoçya – ö. 23 Mayıs 1701, Londra, İngiltere), efsanevi İngiliz korsan. Serüvenleri İngiliz edebiyatında işlenmiş, hazine avcıları sonraki yıllarda definesinin peşine düşmüşler ama sonuç alamamışlardır.
Yaşamının ilk yıllarına ilişkin ayrıntılı bilgi yoktur. Genç yaşta denize açıldığı sanılır. 1690’da New York kentinde tanınmış bir kaptan ve gemi sahibi oldu. 1695’te İngiliz krallık yönetimi Kidd’e Kızıldeniz ve Hint Okyanusunda, Doğu Hindistan Kumpanya-sı’na ait gemilere saldıran korsanları cezalandırma görevini verdi.
Kidd Şubat 1697’de korsanlık yapmaya başladı. Çeşitli eylemlerden sonra korsanlıkla suçlandığını öğrenince 1700’de New York’a gitti. Tutuklanarak yargılanmak üzere İngiltere’ye gönderildi. Buradaki yargılamada suçlu bulundu (8-9 Mayıs 1701) ve asılarak idam edildi.
Kidd’in hâzinesinin bir bölümü Long Island açıklarındaki Gardiners Adasında bulundu. Bunların satışından elde edilen gelir “Antonio” adlı gemisinden alman eşyalarıyla birlikte hayır kuramlarına bağışlandı. Sonraki yıllarda Kaptan Kidd adı, Batı edebiyatında kahramanlaştırılmış düşsel korsan kavramıyla bütünleşti. Kidd’in gömdüğü düşünülen hâzinesini konu alan öykülerden biri de Edgar Allan Poe’nun “The Gold Bug” (Altın Böcek, 1948,1982) adlı yapıtıdır.
Kidder, Alfred V(incent) (d. 29 Ekim 1885, Marquette, Michigan – ö. 11 Haziran 1963, Cambridge, Massachusetts, ABD), ABD’li arkeolog. Orta Amerika’da ve ABD’nin güneybatısında yaptığı kazılarla tanınır. Aynı zamanda, Kuzey Amerika üzerine yapılan arkeoloji çalışmalarına kapsamlı ve sistemli bir yaklaşım kazandırmıştır.
1907’de Utah, Colorado ve New Mexico’ daki alan çalışmalarıyla meslek yaşamına başladı. Güneybatı’da bulunan Tarihöncesi çanak çömlek üzerine yaptığı tipolojik çalışma ile 1914’te Harvard Üniversitesi’nden doktora derecesi aldı. Gerek aynı yıl Utah ve Arizona’da yaptığı araştırma gezileri, gerekse Andover’daki (Massachusetts) Phillips Akademisi adına New Mexico’nun Pecos yöresindeki büyük köylerde (pueblo) yürüttüğü kazı çalışmalarıyla (1915-29), güneybatı üniversitelerinde antropoloji ve arkeoloji çalışmalarının ilerlemesine katkıda bulundu. Ayrıca bilimsel dernekler ve müzeler kurulmasına öncülük etti. Samuel J. Guernsey ile birlikte Arizona’nm kuzeydoğu bölgeleri üzerine iki kitap yazdı (1919 ve 1921). Önemli bir başvuru kaynağı olan
Introduction to the Study of Southwestern Archaeology (1924; Güneybatı ABD Arkeoloji Çalışmalarına Giriş) adlı yapıtında Tarihöncesi Sepet Örücü kültürlerin tarihsel dönemlerde Pueblo kültürlerine dönüşümünü inceledi. 1927’de önerdiği Pecos arkeolojik sınıflandırma yöntemi, Pueblo yöresinde çalışmalar yapan sonraki araştırmacı-larca da geniş ölçüde kullanıldı.
Kidder, 1935’e değin Phillips Akademisindeki görevini sürdürdü. Ayrıca Washington, D.C.’deki Çarnegie Enstitüsü (1927-50) ile Harvard Üniversitesi’ne bağlı Peabody Arkeoloji ve Etnoloji Müzesi’nde (1939-50) çalıştı. Carnegie Enstitüsü’nde başlattığı ve çeşitli disiplinlerden araştırmacıların katıldığı program çerçevesinde Meksika ile Orta Amerika’daki Eski ve Yeni Maya imparatorluklarının kültürel tarihlerine ilişkin kapsamlı incelemeler yapıldı. Kidder, başta Guatemala kenti yakınlarındaki Kaminaljuyü olmak üzere başka bölgelerde de pek çok alan çalışması yaptı.
Kidderminster, İngiltere’nin Hereford-Worcester iline (county) bağlı Wyre Forest ilçesinde (district) kent. Stour Irmağıyla Staffordshire-Worcestershire Kanah’nın kıyısında yer alır. İS 736’da Stour-in-Usmere adıyla kayıtlara geçen kent Kral Aethelbald (hd 716-757) tarafından Kont (comes) Cyneberght’e bağışlandı. Daha sonra önce Worcester piskoposuna, ardından da Mercia kralı Cenwulf’a geçti (816). II. Henry’nin hükümdarlığına (1154-89) değin krallık arazisi olarak kaldı. Bir zamanlar önemli bir kumaş ticareti merkezi olan kentte daha sonra yünlü kumaş dokumacılığı önem kazandı; 1735’te yünlü kumaşın yerini halı üretimi aldı. Nüfus (1981 tah.), 51.261.
Kidduş (İbranicede “kutsama”), Yahudilikte, Sebt ya da bayram günlerinden önceki arife yemeğinden hemen önce bir kadeh şarapla birlikte okunan bereket duası. Tören, başlamakta olan günün kutsallığını belirtir. Evin reisince okunan duaya, geleneğe göre aile üyelerinin tümü ya da bir bölümü katılır. Ardından herkes, dua boyunca sağ elde tutulan kadehten bir yudum şarap içer. Eğer şarap yoksa dua sırasında ekmek kullanılabilir. Aşkenazi geleneğinde üstü örtülü olarak masaya konan iki ekmek somunu (hallot), İsrailoğullarının Kenan ülkesine gelmeden önce Sebt günü arifesinde çölde Tanrı’nm gönderdiği iki günlük ekmeği (man) simgeler.
Yolcularla yoksulların sinagoglarda kaldığı dönemlere dayanan eski bir gelenek uyarınca, bazı cemaatlerde Kidduş sinagogda (duanın Seder ayinine bırakıldığı Pesah [Hamursuz] akşamı dışında) cuma akşam ayininden sonra okunur. Sebt gününde sabah ayininden ve şölenden sonra, Kidduş’a geçilmeden Tevrat’tan parçalar okunur.
