ZULULAR,

Güney Afrika Cumhuriyeti’nin doğusundaki Natal eyaletinde yaşayan bir Bantu halkıdır. Natal dışında komşu devletler Lesotho ve Svaziland’da da bulunan Zulu-lar’ın diH Nijer-Kongo dil ailesinin Bantu grubunda yer alan Zulu dilidir. Zulular’la Zosş-1ar ve Svaziland’ın yerli halkı olan Svaziler arasında soy, dil ve kültiir açısından çok sıkı bağlar vardır.

Zulular, günümüzde Natal’in kuzeydoğu kesiminde kalan ve Zululand adı, verilen tarihsel bölgede yaşarlardı. Şaka’nın yöneticiliği döneminde (1816-28) komşuları Anguniler’ le birlikte bugünkü Natal’in büyük bölümünü ele geçirerek Zulu Krallığı’nı. kurdular. Şaka’ dan sonra başa geçen Dingane’nin döneminde, Dingane’nin kardeşi Mpande ile anlaşan Boerler 1840’ta Dingane’yi devirdiler.
Babanın otoritesinin çok güçlü olduğu Zu-lular’da klan en yaşh erkeğin önderliğindedir. Erkekler çokkanlıdır; kadınlar arasındaki şı-
Zulu savaşçıları (solda) ve kralın eşlerinden biri (üstte).

ralamada en büyük-oğlun annesi olan “büyük eş” en yukarıda yer alır, öbürleri yaşlanna göre sıralanır. Ataerkil topluluklann pek çoğunda görüldüğü gibi Zulular’da da kocası ölen bir kadın kayınbiraderiyle evlenmeye zorla-nabilmektedir. Aynca kadınların ölmüş bir akrabanın ruhuyla evlendirildiği “hayalet evlilik” de görülür.
Klanın reisi olan en yaşlı erkek savaşta önderlik eder, barışta ise yargıçhkı görevini üstlenir. Klanın değişik bölümlerinde sorumluluğu genellikle reisin yakın akrabaları arasından seçilen başkanlar üstlenir. Zulu Krallığı sırasında klan reislerinin çoğu kralla akrabaydı.
Zulular örgütlü bir askeri toplum oluşturmuşlardı. Ama Boerler ile İngilizler Zulu topraklarını büyük ölçüde ellerine geçirdiler. İngilizler 1843’te Natal’i ilhak, ettiler. Ama 187G’lerin başında Zulular’ın başına geçen Cetevayo, Zulu ordusunu dağıtıp îngiliz egemenliğine girmeyi reddetti ve 40-60 bin askerlik bir ordu kurarak İngilizler’e karşı savaş açtı (1878). Zulu Savaşı adı verilen bu savaş Temmuz 1879’da İngilizler’in zaferiyle sonuçlandı. Zululand’ı bütünüyle ellerine geçiren
ingilizler bölgeyi kendi denetimlerinde 13 küçük krallığa böldüler. Zululand 1887’de İngiliz sömürgesi yapıldı. 1897’de de Natal’e katıldı ve onun bir parçası haline geldi.
Yaratıcı bir tanrıya, cadılara ve büyücülere inanan Zulular’da atalara tapma çok yaygındı. Ekim, savaş ve kıtlık gibi büyük doğal ve toplumsal olaylarda kralın başkanlığında dinsel törenler düzenlenir, kral soyunun atalann-dan yardım istenirdi. Zulular sonradan Hıristiyan oldular ve değişik kiliselere dağıldılar.