hidroliz

Kimyasal bir bağın suyla kopmasını sağlayan tepkime. Hidroliz (suyla ayrışma da denir), suyun tepkimeye gi­ren maddelerden biri olduğu ve tepkimeye giren öbür maddeyi iki ya da daha çok farklı bileşenlerine böldüğü bir ayrışma işlemidir (terim Yunanca “su” ve “ayrışma” anlamına gelen sözcüklerden türetilmiştir). Bazı hidro- liztepkimelerinde, birsu molekülü, öbür bileşenle tep­kimeye girerken, ona eklenir. Hidrolizi sağlamak için genellikle katalizörler kullanılır.

İnorganik kimyada hidroliz, yaygın olarak suyun tuz çözeltisiyle tepkimesine karşılık gelir.Tepkimenin so­nucu ve dengeye ulaşma durumu, tuza bağlıdır. Sözge­limi güçlü birasitin ve zayıf bir bazın tuzu suda çözüldü­ğünde, çözelti asit özelliklidir; bunun nedeni su mole­külüne bir proton aktarılmasıdır.

NH₄ + Cl- + H₂0 H₃0⁺ + NH₃ + Cl-

amonyum su hidronyum amonyak klor klorür  iyonu  iyonuİşlemin tersi de, zayıf bir asitin tuzu ile güçlü bir baz için doğrudur.Su molekülü,bir proton yitirerek, hidrok­sil iyonu (OH ) oluşturur ve çözelti baz özellikli olur.

Organik kimya ve biyokimyada da benzer tepkime­ler gerçekleşir. Tipik organik hidrolizleri, yağların yağlı asit ve gliserole, nişastaların şekere, proteinlerin basit peptit ya da aminoasitlere bölünmesini içerir.Canlı or­ganizmalarda, enzimler katalizör olarak görev alırlar.