Osmanlı Devleti’nde padişahın sözü kanundur !

Osmanlı Devleti şüphesiz ki tam bir hukuk devletiydi ve bu hukuk da İslâm hukukuydu. En küçük meselelerden en devasa meselelere kadar her şey hukuka, kanuna bağlanmıştır. Henüz kanun hükmü bulunmayan bir mesele zuhur ettiğinde de şeyhülislamın vereceği fetvaya göre çare bulunurdu.

Padişahlar kanun üstü değildi. Onların da tabi oldukları bir devlet kanunu vardı ki, ona asla muhalefet edemezlerdi. Öyle ki, padişahlar da devletin her ferdi gibi bir hükme boyun eğmek durumundaydı. Nitekim Sultan İkinci Bâyezid Han, Sultan Birinci Mustafa Han, Sultan İkinci Osman Han, Sultan İb rahim Han, Sultan İkinci Mustafa Han, Sultan Üçüncü Ahmed Han, Sultan Üçüncü Selim Han, Sultan Dördüncü Mustafa Han, Sultan Abdülaziz Han, Sultan Beşinci Murad Han ve Sultan İkinci Abdülhamid Han şeyhülislamların fetvalarıyla tahtlarından indirildiler. Ancak onlar, önce menfaat-ı dîn ii devlet dedikleri için gözlerini kırpmadan haklarında verilen hükümlere razı olmuşlardır. Ayrıca bu konuda dergimizin ilerleyen sayılarında misalleriyle beraber yazılar yer alacaktır.