Acemi Ocağı

Acemi Ocağı
Murat I döneminde Osmanlı ordusunun asker gereksinmesini karşılamak için kurulmuş (1362) örgüt. Pen- çik usulüne göre, savaşlarda alınan tutsakların beşte birinin devlet hesabına yetiştirilmesi için önce Gelibolu’da kurulan Acemi Ocağina ayrılanlara acemi oğlanı denir, hem Türkçe’yi iyi konuşmaları hem de İslâm geleneklerine göre eğitilmelerini sağlamak için, Türk köylerine çiftçilerin yanına verilirlerdi. Murat I döneminde Gelibolu’da kurulan ilk Acemi Ocağindan sonra, İstanbul’un fethinin ardından İstanbul’da Şehzadebaşinda da bir Acemi Ocağı kuruldu ve adayların gençlen oda hizmetlerinde, yetişkinleriyse yapı işlerinde, tersanede, odun depolarında, kayık ve gemilerde görevlendirilmeye başlandı. Yakışıklı, zeki olanlarıysa Enderun’da ve İbrahimpaşa sarayında eğitim gördükten sonra devlet hizmetine alınırlardı. Pek çok devlet yüksek görevlisinin (sözgelimi Sokullu Mehmet Paşa) yetiştiği Acemi Ocağı, devşirme usulünün gözetilmemeye başlanarak, kent çocuklarının da acemi oğlanı alınmasıyla yozlaştı ve 1826’da Yeniçeri Ocağiyla birlikte ortadan kaldırıldı.