Çaylak Tevfik

Türk gazetecisi ve yazarı (İstanbul 1843-ay.y. 1893).
Yeniçeri ortalarından birine bağlı Mustafa Ağa’nın oğlu
olan Çaylak Tevfik (asıl adı Mehmet Tevfifctir), iyi bir
öğrenim görmedi. Kâtiplik mesleğine girip, Hazine-i
Hassa Mektubi kalemine alındı (1850). Vakitve Muhbir
gazetelerinin kurucusu Filip Efendi’nin aracılığıyla gazeteciliğe
başlayıp, döneminin ünlü gazetecileri arasında
yer aldı. Çıkardığı (1876) mizah gazetesinin adı {Çaylak,
1876), gerçek adını gölgeleyerek, Çaylak Tevfik diye
anılmasına yolaçtı. Basının baskı altına alındığı dönemde
usta bir mizahçı olarak ün salıp, Çaylak’tan başka
Geveze ve Letaif-i Asar adlı gazeteleri çıkardı. Bir
yandan da gerçek bir folklor derlemecisi olarak çalışıp,
giderek yokolmakta olan eski gelenek ve görenekleri
saptamaya, fıkraları derlemeye yöneldi.
Başlıca yapıtları: Kafile-i Şuara (tezkire, D harfinde
kalmıştır, 1873), Meşahir-i Osmaniye (yaşamöyküleri,
1873), Yadigâr-iMacaristan (Seyahatname,1877), Latirf-
i NasrettinjBu Âdem,Hazine-i Letâif (bu üç kitapta
Nasrettin Hoca’nın fıkralarını toplamıştır), İstanbul’da
Bir Sene (bu başlık altında şu beş kitap vardır: Tandır,
Mahalle Kahveleri, Kâğıthane, Ramazan Geceleri,
Meyhane, 1881-1885).