Çoban Noyan

İlhanlı emîri (öl. 1327). Olcayto’dan sonra tahta çıkan
Ebu Sait Han’a naiplik eden Çoban Noyan, melikülümera
unvanıyla ölünceye dek İlhanlı devletini diktatörce
yönetti; oğullarını ve torunlarını büyük kentlere vali
atadı. Ebu Sait’in yaşının küçüklüğünden yararlanmak
isteyen beyler ayaklanarak bağımsızlıklarını ilan edince
(oğlu Temürtaş da bunlar arasındaydı), ayaklanmaları
bastırdı; oğlu Temürtaş’ı tutsak aldı; ama bağışlayarak
eski görevi Rum (Anadolu) valiliğini elinden almadı. Büyük
bir orduyla saldırıya geçen Altınordu Hanı Özbek’i
küçük bir orduyla bozguna uğrattı. Ebu Sait’in, Celayirli
şeyhi Haşan ile evli olan kızı Bağdat Hatun’a gönlünü
kaptırması ve Cengiz yasası gereğince Hasan’dan, Bağdat
Hatun’u boşamasını istemesi üstüne, kızını ve damadını
Sultaniye’den uzaklaştırdı; kendi de Çağatay
hanı Aşmarin’le savaşmaya gitti. Düşmanlarının bundan
yararlanarak, onun ve soyundan olanların öldürülmesi
için ferman aldıklarını öğrenince, Sultaniye üstüne
yürüdü; ama ordusundaki beyler Ebu Sait’in tarafına
geçince, oğlu Çılav’la birlikte, Herat meliki Gıyasettin’e
sığındı. Ebu Sait’le anlaşan Gıyasettin’in buyruğuyla öldürüldügüney ve batı kesimleri olan taşlı yerlerde yetişen, yuvarlak
parlak kırmızı meyveler veren çobanpüskülünün
beyaz kerestesi cilalanınca siyah bir renk alır ve tornacılık,
kaplamacılık, vb. çeşitli işlerde kullanılır