METELİK

METELİK; 1833 yılında İkinci Mahmud’un yirmi beşinci cülus yıldönümünde çıkarılan ayarı düşük, îtibârî değeri yüksek, yeni kara beşliklere verilen isim. Bundan sonra kesilen meteliklerin, cü- lûsun yirmi ikinci ve yirmi dördüncü yıllarında çıkarılanlardan ayırdedilmesi için, kurdele düğümünün altına bir nokta konuldu ve ayarları binde 175-170’e kadar düşürüldü. 1898 târihinde terkibinde yüzde on gümüş ile bakır alaşımından meydana gelen 10 ve 5 paralık sikkeler basıldı ve bunlara halk arasında yeni metelik denildi. Yeni meteliklerin zamanla azalması ve bozuk para sıkıntısı göstermesi sonucu, 1910’da kabûl edilen bir kânunla 40, 20, 10 ve 5 paralık olmak üzere 100 milyon kuruşluk nikel basıldı. Ayarları binde 980 idi. Eskiden para değeri çok kıymetli olduğundan meteliklerin hesâbı yapılırdı. Zamânı- mızda kolleksiyon meraklılarının kolleksiyonlarını zenginleştirmek ve hâtıra kıymetinden başka bir işe yaramamaktadır.
Ayrıca değerinin düştüğü dönemlerde metelik kelimesi bâzı deyimlere girmiş olup bugün hâlâ geçerliliğini korumaktadır: Meteliğe kurşun atmak: Hiç parası olmamak. Metelik vermemek: Önemsememek, hiç değer vermemek. Metelik etmemek: Hiç kıymeti yok. Meteliği kalmamak: Züğürt ve parasız olmak.