CEVDET SUNAY;
Türkiye’nin 5. Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay
Türkiye Cumhûriyetinin beşinci Cumhurbaşkanı. 1900 yılında Trabzon’da doğdu. İlk tahsilini bitirdikten sonra Kuleli Askerî Lisesine girdi. 1917 yılında liseyi bitirdiği zaman, Türkiye, Birinci Dünyâ Savaşının en sıkıntılı günlerini yaşamaktaydı. Devletin subay ihtiyâcının arttığı o tarihlerde genç lise mezunu Cevdet Sunay, Harbiyeye geçen diğer arkadaşlarıyla birlikte özel bir eğitime tâbi tutulduktan sonra, 1 Eylül 1917’de on yedi yaşında asteğmen olarak Filistin cephesine gönderildi. Gösterdiği başarıdan dolayı teğmenliğe terfî etti.
1920’de Kurtuluş Savaşma katıldı, takdimâme ile taltif edildi. Batı cephesinde 41. Tümen Topçu Alayında görevli olarak aylarca büyük mahrûmiyetler içinde savaştı. Kurtuluş Savaşı sonrası Harp Okuluna devâm etti. 1927 yılında yüzbaşılığa terfi ettiği yıl Harp Akademisine girdi. 1930 yılında kurmay yüzbaşı oldu. Binbaşılığa terfi etmesinden önce, Genel Kurmay Başkanlığı Harekât Başkanlığında görev aldı ve 1934’te binbaşılığa terfî etti. Bunun üzerine 4. Kolordu Harekât Şûbesine, 1935’te de 2. Süvâri Tümeni Kurmay Başkanlığına tâyin edildi. Daha sonra, çeşitli birliklerde vazife alan Cevdet Sunay, 1940 yılında yarbaylığa yükseldi. 1942’de Harp Akademisine tabiye öğretmen yardımcısı tâyin edilerek bir yıl çalıştı ve 1943’te 72. Topçu Alay Komutanlığına tâyin edildi; o yıl albaylığa terfî etti. 1947 yılma kadar tabiye öğretmenliği yaptı. Ders saatlerinden artan vaktini kitap yazmaya ayırdı. Geri Hizmet ve Üçüncü Sınıf Tabiye Dersleri adlı eserlerini hazırladı. 1948’de Amerikan malzemesiyle kurulan ilk zırhlı tugayın komutanlığına getirildi. 1949’da da tuğgeneralliğe terfî etti. Askerlik hayâtının her adımını başarıyla bitiren Cevdet Sunay, 55 yaşındayken 1955 yılında korgeneralliğe terfî etti. 1957’de Genelkurmay Harekât Başkanlığına getirilen Sunay, 1958 yılında Genel Kurmay İkinci Başkanlığına tâyin edildi. 30 Ağustos 1959’da da Orgeneralliğe terfî etti. 20 Mayıs 1960 inkılâbından hemen sonra Kara Kuvvetleri Komutanı oldu. Daha sonra Genelkurmay Başkanlığına tâyin edildi. 1966’ya kadar bu vazifeyi sürdürdü. Cumhurbaşkanı Cemâl Gürsel’in rahatsızlığı ‘ üzerine Büyük Millet Meclisince Cumhurbaşkanı seçildi. 1973 yılında görev süresi dolduğundan ayrıldı. Senatoda eski cumhurbaşkanlarına aynlan Senatör görevine devâm etti. 1983 yılında öldü.