MİSKKEDİLERİ (Viyerridae); Alm. Schle- ichkatzèn, Fr. Civettes, Ang. Civet cats. Famil- yası: Miskkedisigiller (Viverridae). Yaşadığı yerler: Avrupa, Asya, Afrika ve Madagaskar’ın tropikal bölgelerinde. Özellikleri: Gövdeleri uzun olup, kedi ve sansara benzerler. Burunları sivri ve kuyrukları uzundur. İyi tırmanıcı ve yüzücüdürler. Çeşitleri: Afrika miskkedisi, Asya misk- kedisi, Madagaskar miskkedisi, Palmiye miskkedisi, Firavun fâresi, Jenet en meşhur türleridir. Eski dünyânın tropikal bölgelerinde yaşayan misk gibi koku salgılayan etçil memelilerin bir familyasına verilen genel ad. 75 türü bilinmektedir. İnce uzun gövdeli, ağız kısımları sivri, kuy- ruklan uzundur. Toprak rengindeki postlan çizgili veya beneklidir. Genellikle 70-80 cm boyundadırlar. Palmiye miskkedisi 120 cm’ye ulaşır. Mungos ve Jenet de bu familyadandır. Suda* toprakta ve ağaçta yaşayabilirler. Ormanlık, çalılık ve bozkırlarda rastlanırlar. İyi tırmanırlar ve yüzücüdürler. Çoğunlukla yalnız dolaşırlar. Gündüzleri toprakaltı inlerinde çalılıklar arasında, ağaçlarda veya terkedilmiş, yapılarda barınır, gece ortaya çıkarlar. Böcek, kurbağa, yılan, kuş ve bunların yumurtalarını yiyerek beslenirler. Balık avlayanları da. vardır. Afrika miskkedisi etçil olmasına rağmen sulu meyve de yer. Sindiremediği çekirdekleri dışkıyla dışarı atarak bitkilerin geniş alanlara yayılmasında rol oynar. Yerliler palmiye bitkilerinin öz suyunu elde etmek için gövdesinde yaralar açar ve buradan sızacak sıvıyı biriktirmek için altına kaplar koyarlar. Palmiye miskkedisi kaplarda biriken bu sıvıya düşkünlüğünden bu adla anılır. Miskkedilerinin anüs çevresinde misk salgılayan birer bezleri vardır. Gece dolaştıklan bölgenin ağaçlarına kokulu sıvılarını sürerek türler birbirleriyle haberleşirler. Bundan elde edilen misk, parfüm sanâyiinde ve bâzı ilâçların yapımında kullanılır. Hindistan misk- kedisi tehlike zamânında anüs salgı bezinden kokarca gibi pis kokulu bir sıvı fışkırtır. Miskkedileri arka aykalarında beşer parmak bulunmasıyla, kedilerden ayrılırlar. Kedilerde ön ayaklarda beş arka ayaklarda dörder parmak vardır. Miskkedilerinin bir kısmı kanca tırnaklarını içeri çekebilirler. Büyük Sahra’mn güneyinde bol rastlanan Afrika miskkedisinin kuyruğu siyah-be- yaz halkalıdır. Vücut uzunluğu 70, kuyruğu 40 cm’din Sarımtrak kürkü siyah lekelidir. Gece faaldir. Küçük hayvan ve bitkisel besinlerle geçinir. Yerin altındaki bir inde veya kovukta 2-5 yavru doğurur. Güney Asya ve Çin’de yaşayan Asya miskkedisinin iriliği hemen hemen Afrika miskkedisi kadardır. Boğazında siyah beyaz lekeler ve omurgası boyunca uzanan dik tüyleriyle tanınır. İlkbaharda 3-4 yavru doğurur. Miskkedileri kürkleri ve misk besleri için avlanır. Veya özel kafeslerde beslenerek 2-3 haftada bir misk sıvısı alınır.
MİSKKEDİLER
16
Eki