MUVAKKİT

MUVAKKİT; namaz vakitlerini hesaplayan ve bunlarla ilgili âletleri kullanıp tâmir ve ayarını yapan kimse. Câmi ve mescitler, İslâmiyetin ilk zamanlarından beri ilim merkeziydiler. Burada namaz vakitleri dışında, bilenler tarafından halka çeşitli ilimler öğretilirdi. Medreselerin açılması ile ilim merkezleri buralara kaydıysa da önemini kaybettirmedi. Muvakkit adı verilen memurlar, câminin hemen yanındaki muvakkithâne denilen yerlerde kalırlardı. Muvakkithâneler, küçük fakat buna mu- kâbil vaktin tâyini ve bunlara âit âletlerin ayarı ile uğraştıkları için rasathâne gibi vazife yaparlardı. Bunlar, zamanlarında tatbikî olarak astronomi eğitimi yapılan birer okuldular. Astronomi ilminin ilerlemesine yardımcı olmuşlardır. Muvakkit, inceleme, tetkik ve hesaplamada kullandığı usturlap, güneş saati, rubu’ tahtası, kıblenüma ve saat gibi âletleri kullanır, ayar ve tâ- mirlerini de çok iyi bilirlerdi. Bugün radyo ve televizyonla belli zamanlarda saat ayarı verilerek bütün halkın saatlerinde berâ- berlik sağlanmaktadır. Zamanlardaki bu berâber- liği, eskiden muvakkitler hesaplayıp îlân ederek sağlıyorlardı. Büyük şehirlerde herkesin görebileceği şekilde meydanlara konan saat kuleleri bu sebepten yapılmıştı. Ayrıca her gün gerekli hesaplamaların muvakkitler tarafından yapılarak akşam ezânınm tam ezânî saate göre on iki de okunması, herkesin saatini ayarlamasına yardımcı olmaktaydı.