ÖKSEOTU (Viscum album)

ÖKSEOTU (Viscum album); Aim. Weisse
Mistel (f), Fr. Gui (m) blacn, İng. Mistletoe. Familyası:
Ökseotugiller (Loranthaceae). Türkiye’de
yetiştiği yerler: Bütün Anadolu.Mart-nisan ayları arasında, dalların ucunda
sarımsı-yeşil renkli çiçekler açan, 2 0 – 1 0 0 cm boylarında,
kışın yapraklarını dökmeyen, çalı tipinde,
iki evcikli, yarı parazit bitkiler. Halk arasında
burç, çeti, çekem, gökçe, gövelek, yalınkaya gibi
isimlerle bilinir. Ökseotu, havstoryum adı verilen
emeçleriyle, kendini odunlu bitkilerin dalları
üzerine tespit ederek yaşar. Memleketimizde çok
değişik ağaçlar (çam, köknar, söğüt, kavak, armut,
elma, kayısı gibi meyve ağaçlan) üzerinde yetişir.
Bitkinin dalları ve yaprakları karşılıklıdır.
Yapraklar sarımsı yeşil renkte, sapsız ve derimsidir.
Meyveleri 8-10 cm çapında, küre şeklinde toparlak
ve beyaz, iç kısmı yapışkanlı olup, yaprakların
veya dallann arasında sapsız olarak birkaçı
birarada bulunur.
Ökseotu, ardıç kuşları ile daldan dala ve ağaçtan
ağaca taşınır. Bu kuşlar, meyvanın yapışkan
kısmını severek yerler ve bu esnâda gagalarına
yapışan kısmı temizlemek için, gagalarını dallara
sürterler ve böylece tohumlarını bu kısımlara bulaştırırlar.
Tohumlar burada çimlenir ve gelişirler.
Ayrıca kuşların dışkıları vâsıtasıyla dışarı atılan
tohumların dallar üzerinde tutunarak çimlenmesiyle
gelişirler. Bitki zehirlidir.
Kullanıldığı yerler: Bitki rezin, saponinler, alkaloitler
taşır. Meyve ve yapraklı dallar kabız, idrar
arttırıcı, tansiyon düşürücü ve kusturucudur.
Meyveleri ezilerek, çıbanlar üzerine konulup, cerahatin
dışarı çıkmasını sağlar. Romatizma ağrılarına
karşı da kullanılır.