PALLADYUM

PALLADYUM; Aim. Palladium (n), Fr. Palladium
(m), İng. Palladium. Atom ağırlığı 106,20,
atom numarası 46 olan, platin benzeri bir metal.
1803 senesinde işlenmemiş platini saflaştırmaya çalışırken,
Wollaston tarafından bulunmuştur. Platin
cevherleriyle berâber bulunur. Umûmiyetle altın
ve gümüşle alaşımlar hâlinde çıkarılır. En çok
Brezilya’da vardır. Kırılgan fakat işlenebilir beyaz
bir metaldir. Özgül ağırlığı 11,50 olup, platin
serisi metallerin içinde erime noktası en düşük
olanıdır (1552°C). Kaynama noktası ise 2500°C dir.
Atmosferdeki oksijen ve su buharının palladyuma
etkisi olmaz. Nitrik asit, hidroklorik asit ve
sülfürik aside karşı dayanıklı değildir. Palladyumun
en büyük özelliği, sünger gibi gözenekli olarak
hazırlandığında iyi bir gaz absorbe edici (emici) olmasıdır.
Yeni hazırlanmış böyle bir palladyum,
oda sıcaklığında kendi hacminin 350 katı kadar
hidrojeni bünyesinde tutar. Eğer palladyum
100°C’ye kadar ısıtılırsa absorblanan hidrojen miktarı
oda sıcaklığındakinin iki misli olur. Uygun
şartlarda absorbladığı hidrojen, kendi hacminin
900 misli olabilmektedir. Palladyum -2- oksit (PdO)
ve palladyum -4- oksit (Pd02) şeklinde oksijenle
yaptığı iki bileşiği vardır. Palladus oksitten elde edilen
palladus tuzu bilinen mühim bileşiğidir.
Palladyum, atmosfer şartlarına dayanıklılığı
sebebiyle birçok laboratuvar âletinin yapımındaplatin yerine, mücevherat imâlinde ve dişçilikte
kullanılır. Kanada’nm Sudbury nikel cevher ocaklarından
bol miktarda çıkarılmaktadır. Altınla yaptığı
alaşım, “beyaz altın” olarak kuyumcular tarafından
kullanılmaktadır. Palladyum, kimyâsal reaksiyonlarda
katalizör olarak da kullanılır.