PLUTONYUM BOMBASI; Aim.Plutoniumbombe
(f), Fr. Bombe (f) â plutonium, İng. Plutonium
bomb. Sun’î olarak elde edilen radyoaktif bir
element olan plütonyumdan yapılan bir çeşit atom
bombası. Plutonyum bombası yapmak için, grafit
kömürlerinden, kaim bir levhada açılan silindir
şeklindeki boşluklara, saf olmayan uranyum çubukları
yerleştirilir. Buna uran pili de denir. Kömür
tabakalarının görevi uranyumdaki nötron hareketlerinde
sürati azaltmaktır Uranyumdan çıkan nötronlar
yavaşlatıldığından diğer çekirdeklere de girerek
U-235 çekirdeklerini parçalar. Bu çekirdek
parçalanması sonucu yeni nötronlar çevreye yayılırken,
âdi uranyum çekirdekleri de bir sıra değişmeden
sonra plutonyum çekirdeği hâline döner.
Uranyum çekirdeğinin nötron bombardımanı sonucu
elde edilen bu yeni elementin Pu-239 izotopuçekirdeğine bir nötron girerse çekirdek parçalanması
U-235’te olduğu gibi açığa müthiş bir ısı çıkarır. Ayrıca
çevreye kuvvetli alfa, beta, gamma şuaları yayar.
(Bkz. Atom Bombası)
Plutonyum elementi sun’î olarak elde edildikten
sonra, asgarî hacmi iki litre olan kalıplara konur.
Plutonyum bombası, ilk olarak îkinci Dünyâ
Savaşı sonunda Amerikalılar tarafından Japonya’nın
Nagazaki şehrine atılarak 51.570 kişinin
ölümüne sebep olmuştur. Plutonyum bomba artıkları
oldukça zehirli olup senelerce tesiri devam
edebilir. Atıldığı yerde karada, denizde ve hattâ havada
plutonyumun çeşitli bileşikleri hâlinde değişik
yollarla insan vücûduna girmesi cilt, akciğer,
kemik kanserlerine sebep olur.
Plutonyum bombası ile uranyum bombası arasındaki
fark, plutonyum bombasının atıldıktan sonra
uzun müddet zehirleyici etkisini sürdürmesidir.
Uranyum bombası ilk olarak 1945 senesinde Hiroşima’da
atılmasına rağmen, uranyumun U-235 izotopu
nükleer enerji üretiminde kullanıldığı için
bomba yakıtı olarak sarfedilmesi istenmemektedir.
Esasen nükleer enerji santrallanndan yan ürün olarak
Pu-239 elde edildiği için, uranyumu bomba yakıtı
olarak kullanmaya gerek kalmamıştır.
PLUTONYUM BOMBASI
22
Eki