PSİKOTERAPİ

P S İK O T E R A P İ; Aim. Psychotherapie (f), Fr.
Psychotherapie (f), İng. Psychotherapy. Tedâviye
yönelik hasta-hekim ilişkisine genel olarak verilen
ad. Bütün dünyâda çok çeşitli psikoterapi kullanılmaktadır.
Bunlar arasında psikanaliz, analitik
psikoterapi, davranış tedâvisi, gestalt terapi, varoluşçu
terapi, âile terapileri, psikodrama, grup
terapileri sayılabilir. Bunlardan bâzıları:
Analitik psikoterapi: Kullanılış alanı geniş,
temel olarak psikanalize benzeyen bir tedâvi şeklidir.
Her psikoterapi ikili bir anlaşmadır. Analitik
psikoterapiye alınacak hastaların “iç görü” (in
sight) kazanmaya yatkın olmaları gerekir. İç görü,
hastanın şikâyetlerini rûhî durumlara bağlayabilme
kâbiliyetidir. Analitik psikoterapinin gâyesi
şuur dışı çatışmalara inmek, zamanla çarpıtılmış ve
dondurulmuş hâtıraları yeniden gözden geçirmek,
geriye gidişi kademe kademe kaldırmak, daha sağlıklı
savunmalar geliştirmektir. Analitik psikoterapinin
ana hatları:
Psikanalizde olduğu gibi zaman zaman serbest
çağrışımlara başvurarak hastanın sansürsüzce konuşmasını
sağlamak.
Transferans: Hastanın geçmişindeki önemli
kişi ve olayları hekimine aktarması.
Direnç: Hekimin çoğunlukla karşılaştığı bir
olaydır. Hastanın şuur dışı duygu ve hâtıralarının
şuur seviyesine çıkmasına karşı bir engeldir.Rüyâları hastanın yorumlaması istenir ve bunun
üzerinde konuşulur.
Destekleyici psikoterapi: Psikoterapi alanında
sıklıkla kullanılır. Burada hastanın benlik
güçlerini ve uyum sağlayıcı savunmalarını destekleme
yolları kullanılır. Hastaya gerçekleri gösterme
ve kendini tanıtma, ana gâyedir. Ancak,
bunları yaparken onları deşmek ve çatışmaları yeniden
uyandırmak zararlıdır.
Grup terapiler: Son zamanlarda önem kazanmıştır.
Gruplar hâlinde çalışılır. Bu gruplarda
teşhisi konmuş hastalar veya analitik grup ise, değişik
teşhisli hastalar kullanılabilir. Haftada 1-2 defâ
grup terapi yapılır. Karşılıklı etkileşme ile kişiliklerin
değiştirilmesini gâye edinir.
Davranış tedâvisi: Burada ise uyumsuz davranışları
değerlendirme ve öğrenme kaynaklan kullanılmaktadır.
Toplum tarafından uyumsuz bulunan
davranışlan söndürmek ve yeniden şartlanmalar ile
uyumlu davranışlara dönüştürmek gâyedir. Terapistler
geçmişten çok şimdiki zamânm üzerinde
durmaktadırlar. Çeşitli türden problemlere yaklaşabilmek
gâyesiyle farklı davranışçı terapi teknikleri
geliştirilmiştir. Sistematik duyarsızlaştırma, girişkenlik
eğitimi, davranış biçimlendirme gibi.
Âile psikoterapisi: Aileden işbirliği istenir. Bireyi
âile içinde tedâvi etmek olabildiği gibi, âilenin
bir bütün olarak tedâvi edilmesi de düşünülebilir.