RADYOTERAPİ; Aim. Radiotherapie, Röntgenbehandlung
(f), Fr. Radiotherapie (f), İng.
Radiotherapy, X-ray treatment. Radyasyonun
yok edici, yaralayıcı gücü, faydalı netîceler verecek
şekilde kontrol altına alınabilmektedir.
Radyoterapi konuları içine; radyasyonun tedâvi
metodu olarak kullanılışı, uygulamada kullanılan
âletler, tedâvi sırasında radyasyonun zararlı tesirlerinden
korunmak için alman tedbirler ve radyasyonun,
özellikle kanser tedâvisindeki faydaları
girer.
İstatistiklere göre, günümüzde her beş insandan
birisi kanserden ölmektedir. Özellikle batı ülkelerinde
daha fazla kanserli hastaya rastlanmaktadır.
Bu kadar yaygın olan kanserin tedâvisinde
günümüzde uygulanan en etkili ve en mühim metodlardan
biri de radyoterapidir.Radyoterapide özellikle x ışınları, gamma
ışınları veya radyoaktif izotoplar kullanılır. Radyoterapide
kullanılan röntgen cihazları 5 ilâ 4.000
kilovolt gerilimli güç kaynağı ve yüksek süratli
parçacıklar yayınlayabilen radyum elementiyle
çalışır. Röntgen ışını ile tedâvide ışın mesâfesi, çapı,
filtrelenmesi, kısaca dozajı çok mühimdir.
Röntgen ışınının doku tarafından yutulan miktarı
“rad” birimiyle ifâde edilir. “Rad”, bir gramlık
dokunun emebileceği röntgen ışınının enerjisine
eşittir. Hasta dokulara gönderilen röntgen ışınları,
röntgen metreleriyle ölçülerek rad değerleri
tespit edilir. Röntgen cihazında, voltaj yükseldikçe
röntgen ışınının, dokunun derinliğine geçme
kâbiliyeti artar.
Kanserleri meydana getiren hücreler; düzensiz
ve kontrolsüz bir şekilde çoğalarak, çevredeki
normal dokulara da zarar verirler. Radyasyon belirli
dozda verilince, kanserli hücrelerin çoğalmasını
önlemekte ve hattâ tahrip etmekte, normal
hücrelere ise pek zarar vermemektedir. Bu şekilde
kullanılan şuâlar, tedâvi özelliği taşımaktadırlar.
Radyoterapinin başarılı olmasının en mühim
sebebi, radyasyonun genç ve faal hücreleri, olgun
ve pasif hücrelerden daha çok ve kolay etkileyebilmesidir.
Kanser hücreleriyse genç ve faal
hücrelerdir.
Radyasyon; canlılar için tehlike potansiyeli
taşıdığından, doz ve ışınlanacak bölge titizlikle
tespit edilir. Vücûdun değişik bölgelerinin duyarlılık
yönünden gösterdiği farklılık, radyoloji uzmanlarının
dikkatli olmasını gerektirmektedir. Uzman,
ışının vereceği zararın faydaya oranla çok az
olmasını kesinlikle sağladıktan sonra uygulamaya
geçer.
RADYOTERAPİ
22
Eki