LEĞEN

LEĞEN; Aim. Becken (n), Fr. Bassine (f), İng.
large bowl; basin. Abdest almaya, el-yüz, çamaşır
yıkamaya mahsus kap. Abdest almak ve el yüz yıkamak
için kullanılan leğene “el leğeni” adı verilir.
Bu leğenler genel olarak ibrikle beraber kullanılır.
Türk-İslâm örf ve âdetinin en güzel örneklerinden
olan leğende el yıkamak ve ona usûlüne göre
su dökmek, bugün unutulmuş gibidir. Kenarları
yüksek, kapaklı el leğenleri yanında bakır, pirinç
gibi çeşitli mâdenlerden yapılanları vardı. İbrik de
aynı mâdenden yapılır üzerine nâdide işlemeler konulurdu.
Leğen kapakları, suyun içeri akması için
delikli olur, tam orta yerinde sabun konacak özel
yeri bulunurdu. Dökülen suyun üste, yere sıçramaması
için bu kapak çok îtinâlı yapılırdı. Eski evlerde, müzelerde ve bâzı yörelerdeki gelinlik kızların
çeyizlerinde çok çeşitli bakır leğenler ve ibrikler
bulunmaktadır. Bunlardaki ince zevk ve sanat,
insanı hayran bırakmaktadır.
Bugün bakır leğenlerin yanında alüminyum
ve plâstikten yapılmış çamaşır v.s. gibi yerlerde
kullanılan leğenler de vardır.