BELEK BEY; Haçlılara karşı büyük zaferler
kazanan Artuklu emîri, İsmi, Belek bin Behrâm bin
Artuk olup, lakabı Nûruddevle’dir. Doğum târihi
bilinmemektedir. Amcası İlgâzi, Artuklulann Mardin;
diğer amcası Sökmen ise Hısn-Keyfa kolunun
beyiydi.
Sökmen Bey, Haçlılara karşı gösterdiği kahramanlıklardan
dolayı Selçuklu Sultânı Tutuş tarafından
kendilerine verilen Surve şehrini yeğeni
Belek’e verdi. Ancak 1098 senesinde, Kudüs ve
havâlisinin Fâtimîlerin eline geçmesinden az sonra,
Suruç, Hıristiyanların eline düştü. Belek Bey
bundan sonra bir süre daha amcası Sökmen ve İlgâzi’nin
hizmetinde bulundu.
Büyük Selçuklu Sultânı Muhammed Tapar’ın
1110 senesinde bütün Türk emirlerini Mevdûd’un
komutasında haçlılara karşı sefere memur etmesi
üzerine, BelekBey de muhârebeye katıldı. Büyük
yararlılık gösterdi. 1113 senesinde amcası
İlgâzi’nin yardımı ile Harput ve Palu bölgesini ele
geçiren Belek Bey, bu bölgede, Artuklulann Harput
kolunu kurdu. ,Malatya ile Mengücüklere âit
Dersim (bugünkü Elazığ ve Tunceli çevresi) bölgesini
ele geçirerek hâkimiyet bölgesini genişletti.
, 4
Belek Bey yine amcası İlgâzi ile 1119 senesinde
Antakya üzerine yürüdü. Frankları Antakya
civârında büyük bir hezimete uğratarak pekçok
ganimet elde etti. Bu sırada Mengücük oğlu İshak
Bey ile Trabzon Dukası Konstantin Gabras, Belek
Beye karşı ittifak etmişlerdi. Belek Bey, sür’atle
-harekete geçerek müttefik kuvvetleri Şiran bölgesinde
imhâ etti (1120). Beş bin civârında Rum
ele geçirildi. Esirler arasında Trabzon Dukası ile,
Melik İshak da bulunuyordui Duka Gabras, 30.000
dinar fidye ödemek sûretiyle serbest bırakıldı.
Melik İshak ise, Melik Gâizinin dâmâdı olduğu
için esir muâmelesi görmedi. Bu sırada amcası
İlgâzi ’nin ölümü üzerine Haçlılara karşı yapılan savaşların
idâresini Belek Bey üstlendi, 1122 senesinde
Urfa kontu Jocelin ile Birecik senyörü Galeran’m
ordusunu imhâ ederek, kontu ve senyörü
esir aldı ve Harput Kalesine hapsettirdi. Böylece
Haçlıların önemli bir kolunu ortadan kaldırdı. Kudüs
Kralı İkinci Baudouin intikâm almak ve Haçlı
kontlarını kurtarmak için büyük bir orduyla harekete
geçti. Fakat Belek Bey daha sür’atli davranarak,
Haçlıları Raban’da pusuya düşürüp k
BELEK BEY
29
Eki