Kenetleme tertibatı ve bir kulisten meydana
gelen cihaz. (Bu âlet sadece, çok geniş çaptaki
sondalamalarda kullanılır.)
— Metal. Külçenin düşmesi, külçenin, içinde
yabancı maddeler ve boşluklar bulunan
baş kısmının ayrılması.
— Tıp. Bir organın normal yerinden aşağıya
inmesi. (Sarkma da denir.)
— Denize. Yelkenli bir tekne rüzgârı
başa alarak seyrederken omurgasının
yönünü tam olarak takip etmez. Rüzgârın
etkisiyle, teknenin gösterdiği yanlama, karşı
denge etkisinden dolayı, omurganın yönü
ile yaklaşık olarak beş veya altı derecelik
bir açı meydana getirir. Bu açıya düşme
açısı denir, ve dümen suyunun yönüne bakılarak
değerlendirilir.
Teknenin* gösterdiği yanlamasına direnmeyi
arttırmak ve böylece de düşmeyi azaltmak
için, yat gibi bazı teknelerde bir merkezî
düşme omurgası vardır. (Düşmelerin başlıca
iki tipi, bir dikey eksenin çevresinde
dönen düşme levhası ile kılıç levhadır. Dar
ve uzun olan kılıç, levha mahfazasının içinde
düşey olarak oynar. Ayrıca bir de yan
düşmeler vardır.)
— Fiz. Boşlukta bütün cisimler aynı hızla
düşer, önceleri Galilei’nin de zihnini kurcalayan
bu kanunu Newton, Newton tüpü
denilen cihaz yardımıyle ispatladı. Uzun bir
cam borudan meydana gelen bu cihazın içine,
kurşun kırıntıları, kuş telekleri gibi değişik
ağırlıkta maddiler konur. Tüp hava
ile dolu olduğu zaman bütün bu cisimlerin
düşme hızları farklıdır, ancak tüpün havası
boşaltılınca bu hız farkı ortadan kalkar.
Demek ki düşme hızının farklı olması, havanın
çeşitli cisimlere gösterdiği direncin
eşit olmamasından ileri gelir. Belirli bir yerde,
bir cismin ağırlığı yükseltiyle biraz değişir.
Düşen bir cisim, uygulamada sabit
kabuİ edilen bir kuvvetin etkisi altında bulunuyor
demektir ve dinamiğin temel prensibine
göre düşme sırasında düzgün hızlanan
bir doğru hareket kazanır; bu hareketin
g ivmesi, o noktadaki yerçekimi ivmesidir,
t, düşme başlangıcından itibaren geçen
zamanı, v, cismin kazandığı hızı ve
e, düşme başlangıcından itibaren cismin katettiği
mesafeyi göstermek üzere, bu hareketin
kanunları
01
Kas