EBU SAİD FAZLULLAH (Ebul Hayr)

EBU SAİD FAZLULLAH (Ebul Hayr),
İran şairi ve mutasavvıfı (Mayhana 9f>7-ay.y.
1049). ilk öğrenimini Mayhana’da yapti.
Merv’de Şafiî bilginlerinden Ebu Abdullah
el-Hüsrîden fıkıh öğrendi. Daha sonra Ebu
Bekir Kaffâl’den ders aldı. Bir yıl sonra
Serahs’ta sufî Ebül Fazl bin Hassan ile tanıştı,
tasavvuf inançlarına bağlandı. Onun
isteğiyle, Mayhana’da yedi yıl topluluktan
uzak yaşadıktan sonra Nişabur’a giderek
Ebu Abdürrahman es-Sülemî’den hırka
giydi, Mayhana’daki riyazetine devam etti.
Büyük bir mürşit olarak tanındı ve çevresine
toplananların sayısı arttı. Sonraları
yedi yıl boyunca çöllerde dolaştığı, ot ve
yaprak yiyerek yaşadığı söylenir. Ebul Fazl’-
ın ölümünden sonra Amul’e giderek Şeyh
Ebül Abbas Kassab’ı ziyaret etti; onun yakın
ilgisini gördü. Nişabur’da ders okuttu.
Başka mezheplere bağlı- olanlarca, Kur’an,
hadis ve tefsir esaslarından ayrıldığı, müritleriyle
birlikte raks ve müzikli toplantılar
yaptığı ileri sürülerek Gazneli Mahmud’a
şikâyet edildi. Sultan Mahmud, cezasını
nişaburlu bilginlere bırakınca hepsi
şikâyetlerinden vaz geçtiler. Bir yıl daha burada kaldıktan sonra Mayhana’ya döndü
ve orada öldü. .
Tasavvufî şiirleri Celâledin Rumî ve Feriddüddin
Attar’ı etkilediği kabul edilen ilk
sofilerdendir. Rubaileri derin anlamlı ve çoğunlukla
semboliktir. Biyografisi, torunla-,
rından Muhammed bin Ebül Münevver
(1158-1202) tarafından Esrar-üt-Tevhit fi
Makamat-i-Şeyh Ali Said (Şeyh. Ali Said’in
Hayat Hikâyesin’deki Birlik Sırları) adlı
eserde anlatılmıştır,