ÇELEBİ HALİFE

ÇELEBİ HALİFE; Osmanlılar zamanında yetişen
evliyâ ve âlimlerden. Halvetiyye yolunun
büyüklerindendir. İsmi, Muhammed bin Mahmud,
lakabı Hamîdüddîn, mahlası Cemâl’dir. Çelebi
Halîfe diye meşhur olmuştur. Cemâleddîn-i Aksarâyî’nin
torunlarındandır. Amasya’da doğdu.
Doğum tarihi kesin olarak bilinmemektedir. 1493
(H.899) senesinde Hicaz’da Mekke-i mükerreme
yolunda vefât etti.
Amasya ve Aksaray’da ilim tahsil edip zamanının
din ve fen âlimlerinden ders aldı. Sa’düddîn
Teftazânî’nin Muhtasarü’l-Meânî adlı eserini
okurken kalbine İlâhî aşk ateşi düştü. Tasavvuf
erbâbından Alâeddîn-i Halvetî ve talebelerinden
Şeyh Abdullah’ın sohbetlerine katılıp, feyz ve bereketlerine
kavuştu. Sonra Tokat’a gidip İbn-i Tahir Halvetî’nin hizmetine girdi. Riyazet çekip nefsini
terbiye etti. Hocasının vefâtı üzerine Erzincan’a
giderek Pîr Muhammed Bahâeddîn Erzincânî
ile görüşüp, sohbetlerinde bulundu. Tasavvufta
yüksek derecelere kavuştuktan ve icâzet aldıktan
sonra memleketine döndü.
İnsanlara İslâm dîninin emir ve yasaklarını
anlattı. Amasya’da Hak âşıkları yetiştirdi. Fâtih
Sultan Mehmed Hanın oğlu Şehzâde Bâyezîd
Amasya vâlisiyken Çelebi Halîfe’ye haber gönderip
duâ istedi. Çelebi Halîfe Şehzâde Bâyezîd’e
duâda bulundu. Şehzâde Bâyezîd sultan olunca
Çelebi Halîfe’yi İstanbul’a dâvet etti. İstanbul’a gelen
Çelebi Halîfe, yıllarca İslâmiyete hizmette bulunup
çok talebe yetiştirdi. Sultan İkinci Bâyezîd
Han onu iki defa ziyâret edip duâsına kavuştu.
Sultan İkinci Bâyezîd Han, Çelebi Halîfe’yi kırk talebesiyle
birlikte Medîne-i münevvereye gönderdi.
0 sıralarda vukû bulan zelzele ve veba tehlikelerinin
kalkması için Resûlullah efendimizin huzurunda
duâ etmelerini istedi. Daha sonra, yapılan duâlarm
kabul olduğu görüldü. 1493 (H.899) senesinde
Hicaz’da Mekke-i mükerreme yolunda vefât
etti. Vasiyeti üzerine Tebük Korusu denilen ve hacıların
yol güzergâhı olan bir yere defnedildi.
Çelebi Halîfe ’nin yetiştirdiği talebelerinin en
gözdesi Sümbül Sinân Efendidir. Sümbül Sinân
Efendi, hocasının vefâtmda vasiyeti üzerine yerine
geçti ve kızı Safiyye Hâtûn ile evlendi. Sümbül
Sinân Efendi de İstanbul’un meşhur evliyâsından
Merkez Efendiyi yetiştirdi. Çelebi Halîfe birçok
kıymetli eser yazdı.