DANTE, Alighieri

DANTE, Alighieri; İtalyan şâiri. 1265 senesinde
Floransa’da doğdu. Guelfo Partisi taraftarı bir
burjuva âilesine mensub olan Dante, küçük yaşta
annesini kaybetti. Babası, yeniden evlendi. Gençliğinde
eğlenceli ve düzensiz bir hayat sürdü.
Devrinin önde gelen Floransak şâirleri G. Cavalcanti,
L. Gianni ile dostluk kurdu. Onlarla birlikte
Dölce stil nuoro (yeni tatlı üslup) adlı şiir akımını
kurdu. Beatrice Portinari adlı kadına âşık oldu.
Onun için Yeni Hayat adlı eserini yazdı. Beatrice’nin ölümünden sonra Gemma Dodnatti ile
evlendi.” Ondan dört çocuğu oldu. Flosansa’da siyâsî
ve ekonomik üstünlük sağlamak isteyen imparatorluk
yanlısı Ghilbellimler ile papalık yanlısı
Guelfolar arasındaki uzun mücâdelede Dante’nin
âilesi Guelfoların yanında yer aldı. 1295’te
Giano dela Bella’nm devrilmesini tâkib eden günlerde
Doktorlar ve Eczâcılar Loncasına girdi ve politikaya
atıldı. 1296 senesinde Yüzler Konseyi adı
verilen meclise katılarak Soylulara karşı çıkarılan
kânunları destekledi. 1300 senesinde Floransa
şehri idâresinde yer aldı. Siyahlar ve beyazlar arasındaki
mücâdelede beyazlar tarafını destekleyen
Dante, uzlaşma için üç kişilik bir kurulla birlikte
papaya elçi olarak gitti. Böylece bir daha dönmemek
üzere Floransa’dan ayrıldı. 1 Kasım 1301 de
Floransa’ya hâkim olan siyahlar, beyazları yargılamaya
başladılar. Kamu fonlarını kötüye kullanmakla
ve zimmetine para geçirmekle itham edilen
Dante, üç gün içinde 5000 florin gibi yüksek bir parayı
ödemeye ve iki yıl Toscana bölgesi dışında
sürgün yaşamaya mahkum edildi. Belirtilen sürede
para cezâsını ödeyemeyen Dante’nin on dört
arkadaşıyla birlikte yakılarak idâm edilmesine karar
verildi. Karara şiddetle karşı çıkan Dante, huzuru
okumakta ve şiir yazmakta aradı.
1303’te Forli ve Verona’ya gitti. 1304-1306
arasında felsefe, hukuk, edebiyât çalışmaları için
uygun bir yer olan Bologna’da kaldı. Hem avunmak
hem de düşünür ve sanatçı olmak için eserler
yazdı. Eserlerinde Floransa’ya duyduğu özlemi
dile getirdi.
2 Ekim 1306 da Bologna komünü, Floransak
sürgünleri sınır dışı etti. Bologna’dan çıkan Dante
1308 senesi başına kadar İtalya’nın çeşitli yerlerini
dolaştı. Bu arada eser yazmaya devam etti.
Eserlerinde İmparatorların papaya saygı göstermesi
gerektiğini işledi. Bir müddet Toscana’da kaldıktan
sonra 1316’da Verona’ya 1318’de şâir Guido da
Polenta’nın misâfiri olarak Ravenna’ya gitti. Burada
çocukları Pietro, Locopo ve Antonia ile buluştu.
Elçilik vazifesiyle gittiği Venedik’ten Ravenna’ya
döndü ve 14 Eylül 1321’de bu şehirde öldü.
Eserlerinde monarşi İdâresinin mükemmelliğini
öven Dante, yeryüzü iktidârının rûhânî iktidar
karşısında özerkliğini savunur. Papanın yetkilerini
sırf kiliseyi İncil’e yaraşır yoksulluğa geri götürmek
gâyesiyle kullanması gerektiğini söyler.
Bu din düşmanlığını ve inançsızlığını, bozuk düşünce
ve hayalleriyle ölüm sonrasını anlatmaya çalıştığı
İlahî Komedya adlı kitabında belirgin şekilde
ortaya koymuştur. Tamâmen saçmalıklar,
ruh bozukluğu ve sapık düşüncelerini ortaya koyduğu
bu kitap, Dante’nin rûhî bir çöküntü içinde olduğunu
gösteren eseridir.Eserleri:
1) İl Convivio (Şölen): Nesirle yazılan ve felsefe
ile şiirin birbirine karıştığı bir eserdir. 2) De
Vulgari Eloquentia: Halk dili üstüne yazılmış bir
incelemedir. 3) De Monarcia: Monarşi üstüne yazılan
bir inceleme eseridir. 4) Divina Commedia:
(İlâhî Komedya), 5) Quaestio de Aqua et-Terra:
Toprak ve su üstüne yapılmış bir incelemedir.