UYUZ
“Sarcoptes scabiei” adı verilen bir cins parazitin sebep olduğu
kaşıntılı bir cilt hastalığıdır. Uyuz paraziti, derinin içine yerleştik
ten sonra tünel açarak ilerler. Açtığı tünel, dışarıdan bakıldığın
da zigzaglar halinde görülebilir. Tünelin içindeki hayvancık, bil
hassa geceleri ve sıcakta hareket eder; bu sırada müthiş bir ka
şıntıya sebep olur. Kaşınan yerler zedelenerek kanar. Zamanla
kanayan yerler iltihaplanarak kabuk bağlar.
N e Yapm alı?
* Uyuz olan bir kimse ile yakın temasta bulunmaktan kaçın
malı; tedavi mutlaka bütün aile fertlerine aynı anda tatbik edilmelidir.
* Tedavide Wilkinson pomat, Kwell, Scabin gibi ilâçlar oldukça etkilidir.
* Hasta önce keseli bir banyo yapmalı, kurulandıktan sonra
doktorun verdiği ilâcı tepeden tırnağa bütün vücuduna ovarak
sürmeli ve elbiselerini giymelidir.
* Bir gün (24 saat) sonra yıkanmadan aynı şekilde ilâcını ova
rak sürmelidir.
* Bir gün sonra iyice yıkanmalı-, ilâcını sürmeden yeni iç çama
şırlarını ve yeni elbiselerini giymeli; eski çamaşırlarını yatak çar
şafları ile birlikte kaynatarak yıkatmalı ve ütületmelidir.
* İyileşme görülmediği takdirde on gün sonra tedavi tekrarlan
malıdır.
D İK K A T : Tedavi başarılı olduğu halde kaşıntı bir hafta kadar
devam edebilir. Bu sebepledir ki, ikinci tedavi on gün sonra tek
rarlanmaktadır.
* Uyuzun kaynağı genelde hasta insanlardır. Aynı yatakta yat
makla ve sıkı temasla geçer. Dolaylı bulaşma çok nâdirdir.
* Uyuzun evcil hayvanlardan ve hububat (arpa, buğday, mısır,
fasulye gibi) tozlarından bulaşan cinsleri de bulunmakla beraber,
insanda fazla yaşama şansları yoktur. Belirtileri 3-4 günde şid
detlenip kendiliğinden iyileşme gösterir. Tedavi için sirkeli veya
tuzlu su banyosu yeterlidir.