DEĞİŞEN YILDIZLAR; Alm. Veränderliche
Sterne, Fr. Etioiles variable, İng. Veriable stars.
Çeşitli sebeplerle parlaklığı zaman zaman azalıp
artan yıldızların ortak adı. Eskiden “Kevâkib-i
mütehavvil” adıyla bilinirdi. Parlaklığının yanında
radyal hız ve spektrel tip gibi fiziksel özelliklerinde
de değişiklikler olur. Tespit edilmesi en kolay
olan değişim, ışık şiddetindeki değişimdir.
Değişimler düzensiz olabildiği gibi, periyodik veya
yarı düzenli de olabilir. Değişim peryodu, dakika mertebesinden yıl mertebesine kadar farklılıklar
gösterebilir. 30.000 kadar değişen yıldız
tespit edilmiştir.
İlk değişen yıldız, “R” harfiyle gösterilmiş ve
bağlı olduğu takımyıldızının bilimsel adı iyelik eki
olarak eklenmiştir. Bulunan ilk değişen yıldız, Monoceros
takımyıldızında olup “R.Monocerotis” olarak
adlandırılmıştır. Bu kural, sonradan bulunan diğer
değişen yıldızlara da uygulanmıştır. Aynı takımyıldızında
tespit edilen öteki yıldızlar, MS”den
“Z”ye kadar olan harflerle adlandırıldı. Daha sonra
bulunanlar ise RR’den RZ’ye, SS’den SZ’ye ve TT’den
TZ’ye kadar çift harflerle adlandırılmıştır. ZZ’den
sonra çift harfle adlandırma sistemi, AA, AB,AC…
AZ; BB, BC,… BZ şeklinde devam ederek QZ’ye kadar
uzanır. Mira Ceti, Delta Cephei gibi bazı değişen
yıldızların adları ise öz halleriyle korunmuştur.
DEĞİŞEN YILDIZLAR
06
Kas