DEMOKLES

DEMOKLES; M.Ö. 4. yüzyılda Sirakuza’da hükümdar
olan Dionysous’un sarayında yaşamış ve
dünyâca ünlü “Demokles’in Kılıcı” deyiminin zamanımıza
kadar gelmesine sebeb olmuş kişi.
Efsâneye göre Demokles Kral Dionysous’un
yakın dostu olduğu için, dâimâ kralla sohbet ederdi.
Konuşmalarında çoğu defa krala krallığın bahşettiği
mutluluktan bahseder dururdu. Bu durumdan
usanan kral, birgün Demokles’e dönerek; “Bu
mutluluğu senin de tatmanı arzu ediyorum!” demişti.
Büyük bir ziyâfet hazırlatarak tacını ve tahtını
bu krallık düşkünü Demokles’e bırakmıştı.
Demokles de sevinçle krallık elbiselerini ve tacını
giyinip tahta oturmuştu. Ziyâfetin ortalarına
doğru tam başının üstünde bir şeyin sallanmakta olduğunu
gören Demokles, dikkatle bakınca bunun
tek bir at kılına bağlı keskin bir kiline olduğunu
görmüştü. Demokles bunun ne mânâya geldiğini
düşünüp, Kral Dionysous’un böyle yapmakla, kendisine
krallığın pek de öyle iç açıcı bir mevki olmayıp,
aksine insanın canını dâimâ tehlikelere sokabilecek
bir iş olduğunu idrak ettirmek istediğini
anlamıştı.
Bu eski Yunan efsânesinden kaynaklanan “Demokles’in
kılıcı gibi” deyimi, günümüzde de büyük
görev ve mesuliyetlerin aynı zamanda büyük tehlike
ve sıkıntıları da beraberinde getireceği imajını
dile getirmek amacıyla kullanılmaktadır. Ayrıca
Kral Dionysous’un krallığı süresince büyük tehlikeler
ve korkular yaşadığını da ifade etmektedir.
“Demokles’in kılıcı” deyimine çoğu edebî eserlerde,
makâlelerde rastlanır.