DİSSEKAN AORTA ANEVRİZMASI:

DİSSEKAN AORTA ANEVRİZMASI: Dissekan aorta anevrizmasında, aortanm media tabakası, yani orta tabakası, damarın belli bir bölgesinde uzunlamasına olarak yırtılıp ikiye ayrılmaktadır. Media tabakasının yırtılmasıyla ortaya çıkan aralığa ise aorta kanı hücum etmektedir. Birçok vakada aortanm en iç tabakasından * yani intima tabakasından yırtık olan media tabakasına kadar ulaşan bir delik de bulunmaktadır. Damar duvarına sızmış olan kanın bu delikten girdiği sanılmaktadır. Dissekan aorta anevrizması tablosunu damarın bu bölgesinden geçen yatay bir kesitle düşünecek olursak, damarı adeta bir çiftenin namlusuna benzetebiliriz. Çiftenin namlu deliğinin biri gerçek aorta deliğine uyarken, diğeri de dissekan aortanm yırtılmış ve içi kan dolmuş olan deliğine uyar. B^azı vakalarda ise ikiye ayrılmış olan media tabakasının bir üst bir de alt ucunda, intima tabakası deliği bulunmaktadır. Bu gibi vakalarda aorta kanın bir bölümü, üstteki intima deliğinden medianm yırtılmış olan bölümüne girer ve bir miktar ilerledikten sonra alttaki intima deliğinden tekrar aorta damarı boşluğuna döner. Hastalığın kesin nedeni bilinmemektedir. Media tabakasında bir dejenerasyon bulunmaktadır. Buna hipertansiyon (yüksek tansiyon) eşlik ettiğinde, tehlike artmaktadır. Marfan sendromu, gibi durumlarda aorta disseksiyonuna daha sık rast- lanmaktadır. Dissekan aorta anevrizması vakalarının % 70’i çıkan aorttan % 25’i ise göğüs aortasmdan kaynaklanmaktadır. Buralarda başlamış olan olay, aortadan doğan diğer büyük atardamarlara da uzanabilmektedir. Dissekan aorta anevrizması, kendisini aniden ortaya çıkan ve olayın geçtiği bölgede duyulan çok şiddetli bir ağrı ile ortaya koyar. Çoğu hastalar içlerinde birşeylerin yırtıldığını hissettiklerini söylerler. Bilinen en güçlü ağrılardan biri, dissekan aorta anevrizmasının ağrısıdır. Bu ani, yırtüma olayıyla hasta bayılabilir. Hastanın tur. Bazı vakalarda ise bu kapakların sayısının normalden az olduğu saptanmıştır. Kapakların çalışmasında bozukluğun gelişmesine neden olan etkenlerin başında, damar duvarının zayıflayıp genişlemesi gelir. insanın iki ayak üzerinde dik yürüyor olması, bacaklarındaki toplardamarlarda kanın hidrostatik basmcıi} yüksek olmasına neden olmaktadır. Diğer yandan bacak toplardamarlarında bir iltihabın gelişmesi damar duvarının zayıflamasına yol açar. Duvarı zayıflamış, içindeki kanın hidrostatik basıncı artmış olanbirtoplardamarda ise, varis gelişmesi ileri derecede kolaylaşmış olur. Uzun boylu kişilerin, sürekli olarak ayakta duran trafik polislerinin, dişçilerin, aşçıların bacaklarındaki toplardamarlarda hidrostatik basınç daha yüksek olduğundan, bu kişilerde bac^1. varislerine daha sık rastlanmaktadır. Hamilelik sırasında, rahim içindeki çocuğun annenin gerek pelvis gerekse sırt bölgesindeki toplardamarlara baskı yapması sonucu bacaklardaki toplardamarlarda hidrostatik basınç artar. Bu da hamilelik sırasında annede varislerin gelişmesine neden olan önemli etkenlerden biridir. Bu nedenle hamile kadınların ayakta fazla kalmamaları, dinlendikleri zaman tamamen sırt üstü değil de bir miktar yan yatmaları daha iyi olur. Kalp yetmezliği olan hastalarda bacaklarda bir miktar kan göl- lenir. Bu göllenme de atardamarlardaki hidrostatik basıncın artmasına ve dolayısıyla da varislerin gelişmesine yol açabilmektedir. Varisli bacaklarda hastalar ağrıdan gerginlikten
ve bacaklarındaki ağırlık hissinden yakınırlar. Varisli bacak şişebilir, gece yatakta o bacağa kramp girebilir. Varis nedeniyle bu bölgede deri ülserleri gelişebilir. Deride kahverengi lekeler ortaya çıkabilir. Bu lekeler, alyuvarların damar dışına sızdıktan sonra deride parçalanıp içlerindeki demirin bu bölgede birikmesine bağlıdır. Varislerin tedavisi basit istirahatle olabileceği gibi, bu yöntemle iyileşmeyen vakalar için cerrahi yöntemle de olabilir. Hastanın yatak istirahatine alınması ve bacağının kalp düzeyinin üstüne yükseltilmesi gerekir. Yüzeysel varisler için esnek varis çorapları yararlı olabilir. Bu yöntemlerle sonuç alınmadığında ise varisli damarların cerrahi olarak çıkartılması gerekmektedir. Varise eğilimi olan hamile kadınların yataktan kalkmadan önce esnek varis çoraplarını giyin- meleri yararlıdır. Genel bir önleyici olarak da herkese yürümeyi ya da koşmayı öneririz. Böylece bacak kasları kuvvetleneceğinden, özelle derideki toplardamarlar bacak kasları tarafından desteklenmiş olurlar. Bu da varis gelişme riskini düşürür. Varisli kişilerin de hafif yürüyüşler yapmalarında yarar vardır. Uzun süre ayakta durmak zorunda olan kişilerin ise yürüyüş ve koşulara herkesden daha çok önem vermeleri gerekmektedir.