E F iJ i i. (fr. efigie)

E F iJ i i. (fr. efigie). Nümism. Sikke ve madalyalar
üzerinde bulunan insan resmi.
Efiji hakkı, herhangi bir kişiye
sikke üzerine kendi portresini koyma izni
veren hak.
— Nümism. İslâm dünyasında Emevî,
Abbasî ve hattâ Hamdanî ve Büveyhîler
zamanında bayram, düğün gibi önemli olaylar
dolayısıyle üzerinde insan tasvirleri bulunan ağır ve büyük çaplı birtakım hatıra
veya atiye sikkeleri basılmıştır: Emevîlerden
Abdülmelik bin Mervan zamanında bastırılan
ve üstünde kılıç kuşanmış insan resmi
bulunan altın sikkeler ile yine aynı halife
zamanında Basra valisi Bişr bin Mervan’ın
Azerbaycan’da (73 tarihli) ve Basra’da
(75 tarihli) bastırdığı gümüş sikkeler.
Bu sikkelerde halife, ayakta ellerini dua etmek
için kaldırmış durumda görülür. El-
Razi’nin hilâfetinde emîrülümera Beckem,
bir bayram vesilesiyle bastırdığı altınlarda,
kendini elinde silâh ile resmettirmiştir. Hamdanoğulları
Bağdat’a hâkim oldukları sırada
Seyfüddevle, üzerinde kendi adı ve resmi
bulunan 10 miskal ağırlığında birtakım
atiye dinarları bastırdı. Bundan başka Büveyhoğullarından
izzüddevle Bahtiyar ile
abbaşî halifesi El-Tayi, Medînet-üs-Selâm’da
18,30 gr ağırlığında bir hatıra dinarı bastırdılar
(975). Bu nitelikteki bütün sikke ve
dinarlar ancak halifeden izin alınarak bastırılabiliyordu.
Eskiçağda Yunanistan’da bir hükümdar portresinin
sikkeler üzerindde yer alması ilk defa
Büyük İskender zamanında görülür. Romalılarda,
yaişayan bir hükümdarın kendi
portresini sikkeler üzerine koyma hakkını,
Roma senatosu 45 yılı martının 15’inde ölümünden
kısa bir zaman önce Jül Sezar’a tanıdı.
Ondan sonra bu gelenek yerleşti, Roma
imparatorları imparatorluk devrinde bu
, haktan bol bol yararlandılar. Doğu hükümdarları
da bu geleneği kabul etti, fakat hükümdar
portresi zamanla yalnız hükümdarlığın
bir sembolü haline geldi. Sonradan barbar
krallar da bu geleneği benimsediler. Bunun
izlerine Merovenjlerin sikkeleri üzerinde
rastlanır. 800 Yılında imparatorluk tacını
giyen Charlemagne, bastırdığı sikkelerin
üzerine sakalsız portresini koydurdu,