EPİKUROS’ÇULUK i. Epikuros ve epikurosçularıh
doktrini. || Teşm. yol. Haz duymanın
ahlâkın özü olduğunu savunan öğreti.
Eşanl. epîkürİzm.
— Epikuros’tan sonra’bu doktrin,
hemen hemen hiç bir değişiklik geçirmedi.
Epikuros’un ilk izleyicisi, Hermarkhos oldu
(Epikuros, çömezleri hep birlikte otursunlar
diye evini ve bahçesini Hermarkhos’a
bırakmıştı). Hermarkhos’tan sonra Polystratos,
sonra Dionysios ve Basileides bu doktrinin
öncüleri oldu. Epikuros’çuluk Lampsakos’ta,
Midilli’de, Mısır’da, sonra da, M.
ö. II. yy. da Antakya ve Roma’da yayıldı.
M.Ö. II. ‘ yy.ın sonunda epikurosçu okul,
Atina’da Apollodoros; Roma’da da Amafinius
tarafından yönetiliyordu. Apollodoros
aşırı ölçüde otoriter bir yönetici olarak
bilinir. M.Ö. I. yy. -da Phédros, Sayda’lı
Zenon ve Gadara’lı Philodemos gibi epikuıosçular
Roma’ya gidip bu doktrini öğrettiler.
( Fakat Epikuros’un o çağdaki en ünlü
izleyicisi, latin şairi Lucretius (M.Ö. 98-55)
oldu. Lucretius, Epikuros’çuluğu De Natura
Rerum (Tabiat üstüne) adlı şiirinde bir dehaya
yakışır biçimde ortaya koydu.
Hıristiyanlığın ilk yıllarında Roma imparatorluğunda
hâlâ birçok epikurosçu topluluk
vardı; fakat sonraları Epikuros’çuluğun
Dinoanda’lı Diogenes veya Kolotes gibi tektük
izleyicileri kaldı; ancak, ‘ Plutarkhos
bunlara karşı durdu.
Epikurosçuluk, XVII. yy. da Gaşsendi
(1592-1655) ile yeni bir canlılık kazandı.
Descartes felsefesine karşı çıkan bu duyumcu
filozofun fizik anlayışı Epikuros’un atomizmine,
ahlâk anlayışı ise gene epikurosçu
ahlâka yakındır. Gassendi’nin aracılığıyle
Epikuros’çuluk çağdaş materyalizmi
etkiledi. Marx’m, doktora tezinin Epikuros
ve ‘ Demokritos ile ilgili olduğunu hatırlat-
. mak yerinde olur
EPİKUROS’ÇULUK
17
Ara