ölçmengüve, m ü h e n d îs b ö c e ğ î olarak da
bilinir, Lepidoptera (pulkanatlılar) takımının
Geometridae familyasından gece kelebeklerinin
ortak adı. Ölçmengüvelerin tırtıllan
arşınlayıcı tırtıl(*), karışlayıcı tırtıl ve
ölçmen tırtıl gibi adlarla tanınır.
Erişkin ölçmengüveler ince gövdeli ve
geniş kanatlıdır. Birçok tür saranp kurumuş
yapraklara benzemekle birlikte özellikle
tropik bölgelerde yaşayan bazı türlerin
renkleri parlaktır. Ölçmengüveler ayırt
edilmelerini güçleştirecek renkteki yerlere
konmayı yeğlerler.
Bazı türlerin renk ve desenleri düşmanlanna
yenemeyecek ölçüde lezzetsiz olduklarını
gösteren birer uyan işaretidir. Operophtera
brumata gibi bazı türlerin dişileri ise
kanatsızdır.
Abraxas grossulariata türü eşey kromozomlarındaki
genlerin belirlediği genetik
özelliklerin ortaya çıkarılmasında kullanılmaktadır.
Aslında beyaz renkli olan Biston
betularia türünün koyu renklilerine ilk kez
1848’de İngiltere’nin Manchester yöresinde
rastlanmış, 1898’de koyu renkli birey sayısının
oranı topluluk içinde yüzde 99’a yükselmiştir.
Sanayi bölgelerindeki hava kirliliğiyle
bağlantılı olarak gelişen bu değşinim
(mutasyon) olayı sanayi melanizmi (bak.
melanizm) adıyla tanınmaktadır.
ölçmengüve,
24
Şub