Pâez, José Antonio (d. 13 Haziran 1790,
Aricagua, Venezuela – ö. 7 Mayıs 1873,
New York kenti, ABD), asker, siyaset
adamı, bağımsızlık hareketi önderi ve Venezuela’nm
ilk başkanı.
Yerli kanı taşıyan bir elanero’ydu (ovalı,
sığır çobanı). Kısa sürede toprak ve sürü
sahibi oldu. 1810’da bir elanero çetesinin
reisi olarak Ispanya’ya karşı devrimci harekete
katıldı. Simon Bolivar’a bağlı Venezuela
birliklerinin komutanı oldu. İspanyolların
kesin geri çekilmeleriyle sonuçlanan
Carabobo (1821) ve Puerto Cabello (1823)
zaferlerinde rol oynadı. Venezuela’nın da
içinde yer aldığı Büyük Kolombiya’ya karşı
bir ayaklanma başlatarak 1826’da askeri ve
sivil yönetimi ele geçirdi. Venezuela’nm
1829’da bağımsızlığını kazanmasıyla sonuçlanan
harekete önderlik etti. 1831 ’de başkan
seçildi ve 1846’ya değin doğrudan ya da
kukla başkanlar aracılığıyla ülke yönetimini
elinde tuttu. Genel olarak anayasaya bağlı
kaldı, sınırlı bir basın özgürlüğüne izin
verdi, tarım ve sanayiyi geliştirmeye yönelik
önlemler aldı. Kilisenin devlet işleri üzerindeki
etkisini kırmakla birlikte dinsel otoriteye
destek verdi. 1846’da kendi seçtirdiği
başkanın aleyhine dönmesi üzerine önce
hapse atıldı, ardından sürgüne gönderildi.
1861’de Venezuela’ya dönerek baskıcı bir
diktatörlük kurduysa da 1863’te yeniden
sürgüne gitmek zorunda kaldı.
Pâez, José Antonio
27
Şub