Paganini, Niccolö

Paganini, Niccolö (d. 27 Ekim 1782,
Çenova – ö. 27 Mayıs 1840, Nice, Fransa),
İtalyan besteci ve 19. yüzyılın en ünlü
keman virtüözü. Halkın yücelttiği bir kemancı
olarak Romantik Dönemin virtüözlük
efsanesinin doğmasına yol açmış, keman
çalma tekniğinde bir devrim yaratmıştır.
İlk keman derslerini babasından aldı. Daha
sonra ünlü Giacomo Costa ile çalıştı. İlk
Paganini, J.-A.-D. Ingres’nin bir çiziminden
Luigi Calamatta’nın yaptığı aside yedirme baskı
The Granger Collection, New York kenti
kez 1793’te dinleyici karşısına çıktı. Ardından
da Parma’da Alessandro Rolla ve
Gaspare Ghiretti ile çalıştı. 1797’de babasıyla
birlikte çıktığı Lombardiya turnesinde
verdiği her konser ününün biraz daha
artmasına neden oldu. 1801-07 arasında
eşliksiz keman için kendi geliştirdiği yeni
tekniğin özelliklerini ortaya koyan 24 Kapriçyo
ile keman ve gitar için altı sonatlık iki
dizi yazdı. 1805’te İtalya’da kemancı olarak
yeniden dinleyici karşısına çıktı. Napoléon’
un kız kardeşi Élisa Bonaparte Baciocchi
onu Piombino’da müzik yöneticiliğine atadı.
Daha sonra İtalya’nın birçok kentinde
kendi bestelerinden oluşan resitaller veren
Paganini, 1815’te kadın dansçı Antonia
Bianchi ile uzun sürecek bir ilişkiye girdi.
1828’de Viyana’da, 1831’de Paris ile Londra’daki
konserlerinde büyük başarı kazandı.
1832’de İngiltere ve Iskoçya turnesine
çıktı. 1833’te Paris’e yerleşerek Berlioz’a
Harold en Italie (Harold İtalya’da) senfonisini
ısmarladı. Ama senfoninin viyola solosunu
çok hafif bularak bu soloyu hiç
çalmadı.
Romantik kişiliği ve serüvenleri, yaşadığı
günlerde Paganini çevresinde Mephistopheles’inkine
benzer bir efsane yaratmıştı. Gizlice
Şeytan’la işbirliği yaptığı, cinayet işleyip
hapiste yatmış olduğu söylentileri dolaşıp
durdu. Öldükten sonra da kutsanmış bir
yere gömülebilmesi için beş yıl geçmesi
gerekti.
Yapıtlarının, en başta da kapriçyolarının
ve çeşitlemelerinin temel özelliğini çalış
tekniği oluşturur. Bu, flajole’lerden (tele
hafifçe dokunularak çıkarılan armonik ses)
ve pizzicato’lardan (telin parmakla çekilmesiyle
çıkarılan ses) elde edilen ilginç efektlerin
ve yeni parmak basma yöntemlerinin,
hatta çalgıda yeni akort düzenlerinin kullanıldığı
bir tekniktir. Paganini çalarken parlak
doğaçlamalar yapardı. Ayrıca konser
sırasında kemanının bir ya da iki telini
kopartarak, parçaya kalan tellerle devam
etmek gibi dinleyicileri hayran bırakan gösterilerde
bulunurdu. Onun getirdiği teknik
yenilikleri daha sonraki virtüözler, özellikle
Pablo Sarasate ile Eugène Ysaÿe taklit
ettiler. Paganini’nin öbür yapıtları arasında,
özellikle Re majör tonundaki birincisi çok
tanınmış olan altı keman konçertosu, 12
keman ve gitar sonatı ile altı tane keman,
viyola, viyolonsel ve gitar dörtlüsü vardır.
Virtüözlüğü hem piyano müziğini, hem de
orkestra müziğini etkilemiştir. Paganini’nin
Liszt üzerinde de çok büyük etkisi olmuştur.
Kapriçyolanndaki temalar Liszt, Schumann,
Brahms ve Rachmaninov gibi bestecilere
esin vermiştir.