Pahari dilleri

Pahari dilleri (Hintçe pahar: “dağ”),
Himalayalar’ın yamaçlarındaki dağlık bölgede
konuşulan, Hint-Âri dillerine bağlı dil
öbeği. Üç kola ayrılır: Nepal’de konuşulan
Nepal dilini içeren Doğu Pahari, Uttar
Pradesh’in kuzeyinde konuşulan Orta Pahari
ve Himaçhal Pradesh’teki Simla çevresinde
konuşulan Batı Pahari. Öbeğe bağlı en
önemli dil, Khas-kura ve Gorkhali (Gurkhali)
olarak da bilinen ve Nepal’e, 1769’da
341 Pahari Minyatür Okulu
bölgeyi fetheden Gurkhalarca getirilen Nepal
(Naipali) dilidir. Nepal’de oturanların
çoğu Tibet-Birman dillerinden birini konuştuğundan,
Nepal dili Tibet-Birman kökenli
birçok deyim içerir. Orta Pahari dillerinin
en önemlileri Garhvali ve Kumauni dilleridir.
Batı Pahari dillerinin çok sayıda lehçesi
arasında en önemlileri ise Sirmauri, Kiunthali,
Caunsari, Çameali, Çurahi, Mandeali,
Gadi ve Kuluhidir. Pahari dilleri Racasthan
ve Keşmir dilleriyle bazı ortak özellikler
taşır.