palanga

palanga, esnek bir kablo, halat ya da zincir
ile makara takımından oluşan kuvvet büyütme
aygıtı. Çoğunlukla yük kaldırmada
ya da herhangi bir doğrultudaki çekme
kuvvetini artırmada kullanılır. Çizimde,
serbestçe dönen dört makaralı bir palanga
görülmektedir; üstteki iki makara tavana
Palanga
McGraw-Hill Encyclopedia of Science and Technology,
1971; McGraw-Hill Book Company
asılı, sabit durumdadır, alttaki iki makara
ise yük (W) kaldırıldıkça yukarıya doğru
hareket eder.
W yükünü 1 m kaldırabilmek için, makaralara
sanlı olan halatın dört kolunu da l ’er
m kısaltmak, yani halatı F kuvvetiyle toplam
4 m çekmek gerekir; bu nedenle,
sürtünme dikkate alınmazsa, kuvvet büyütme
oranı ve mekanik kazanç 4 olacaktır.
Makara sayısı arttıkça daha büyük kuvvet
oranları elde edilebilir, ama bu arada sürtünme
de artacağından, bu durum elde
edilecek kazancı azaltabilir ya da yok edebilir.
Ayrıca bak. mil ve tekerlek