Clyde Irmağı

Clyde Irmağı, İskoçya’nın en ünlü ve
önemli akarsuyu ve halici. Uzunluğu yaklaşık
170 km’dir. Ülkenin batı kıyısında Atlas
Okyanusuna boşalır. Yukarı kesimi balık
avlanan berrak bir deredir. Güney Yükseltilerindeki
bozkırlardan doğar ve yaklaşıp
48 km boyunca, akarsu sekileriyle çevrili bir
vadiden kuzeye doğru akarak Biggar yakınlarına
ulaşır. Burada aniden doğrultu değiştirerek
kuzeybatıya yönelir. 24 km boyunca
en çok 30 m alçalan ırmak, 6,5 km sonra
Clyde Çağlayanına vardığında 76 m alçalır.
Çağlayanın sağladığı su gücü 19. yüzyıl
başlarında bölgede çırçır fabrikalarının kurulmasında
önemli rol oynamıştır. Bugün
de birkaç küçük hidroelektrik enerji santralı
vardır.
Crossford yakınlarında genişleyen Clyde
Vadisinde yoğun tarım yapılır; vadi, burada
yetiştirilen Clydesdale atlarıyla ün kazanmıştır.
Hamilton’dan kuzeye doğru kömür
madenciliği ve ağır sanayi egemendir.
18. yüzyılda, Yenidünya ile ticaretin gelişmeye
başlamasıyla, Clyde Halici taranarak
temizlendi, derinleştirildi ve Glasgow’un
merkezine kadar gemiyle ulaşıma elverişli
duruma getirildi. Glasgow böylece kısa süre
içinde büyük bir sanayi kenti ve dünyanın
en büyük gemi inşa merkezi oldu. Bugün de
Glasgow’un 32 km aşağısına kadar ırmak
boyunca sıralanan ünlü Clydeside tersaneled
II. Dünya Savaşı’ndan sonra yabancı
rekabetten ciddi biçimde etkilendi.
Irmak, kıyıdaki Dumbarton ve Greenock
kentlerinin yakınındaki güzel görünümlü,
tepelik kırlardan geçerek Clyde Halicine
ulaşır. Haliç, Dumbarton’dan 10 km ilerideki
küçük Ailsa Craig Adasına kadar uzanır.
Bölge, güzellikleriyle eskiden beri turistleri
çekmektedir. Clyde kıyısındaki limanlar
Glasgow, Port Glasgow, Greenock ve Ardrossan’dır.