Delius, Frederick

Delius, Frederick (d. 29 Ocak 1862,
Bradford, Yorkshire, İngiltere – ö. 10
Haziran 1934, Grez-sur-Loing, Fransa), 19.
yüzyıl sonlarında İngiliz müziğinin yeniden
canlanışının en seçkin temsilcilerden biri
olan besteci.
1860’ta İngiliz uyruğuna geçmiş bir Alman
fabrikatörün oğluydu. Bradford Grammar
School’da (orta dereceli üniversite hazırlık
okulu) ve Londra’da Isleworth’teki International
College’da öğrenim gördü. Bir süre
babasının şirketi için iş gezileri yaptıktan
sonra 1884’te Florida’ya yerleşerek portakal
üreticiliğine başladı. Boş zamanlarını da
dostu orgcu Thomas Ward’la birlikte sürdürdüğü
müzik çalışmalarına ayırdı.
1886’da Florida’dan ayrıldı; Leipzig’e giderek
düzenli sayılabilecek bir müzik eğitimine
başladı. Burada Norveçli besteci Edvard
Grieg’le dostluk kurdu. İki yıl sonra Paris’e
taşındı. 1897’de ressam Jelke Rosen’le birlikte
Paris yakınlarındaki Grez-sur-Loing’a
(Seine-et-Marne) yerleşti; 1903’te de Rosen’le
evlendi. Yayımlanan ilk yapıtı keman
ve orkestra için Legend (1893; Efsane)
oldu; ama bundan önce de şarkılar, bir
orkestra süiti (Florida) ve bir opera (irmelin)
bestelemişti. Bunları 20. yüzyılın ilk 10
yılında özellikle Almanya’da ilgi toplayan
daha iddialı yapıtlar izledi. Altı operasından
Koanga (1895-97), A Village Romeo and
Juliet (1900-01; Bir Köy Romeo ve Juliet’i)
ve Fennimore and Ger^a (1908-10) adlı üçü
ile Appalachia (1902), Sqa Drift (1903;
Deniz Akıntısı), Paris: the Song o f a Great
City (1899; Paris: Büyük Bir Kentin Şarkısı)
gibi büyük ölçekli koro ve orkestra yapıtlarının
birçoğu ilk kez Almanya’da seslendirildi.
En başarılı yorumcusu olan Sir Thomas
Beecham’ın çabalarıyla daha sonra ünü
İngiltere’ye de yayıldı.
Delius 60 yaşlarındayken kör ve kötürüm
olmasına karşın sekreteri Eric Fenby’yle
birlikte çalışarak beste yapmayı sürdürdü.
Öbür önemli yapıtları arasında ikisi de
Nietzsche’nin metinlerine dayanan A Mass
o f Life (1904-05; Bir Yaşam Missası) ile bir
Requiem (1914-16), orkestra için Brigg Fair
(1907; Brigg Panayırı), çeşitli çalgılar için
dört konçerto, keman ve piyano için üç
sonat, çok sayıda küçük orkestra parçası ve
şarkılar bulunmaktadır. 1929’da C. H.
(Companion of Honour) nişanıyla ödüllendirildi.
Genellikle çağdaşı Elgar’la karşılaştırılan
Delius’un bugün de yorumlanmakta ve
kayıtları yapılmakta olan yapıtları Over the
Hills and Far Away (1895; Tepelerin Ardında
ve Uzaklarda) adlı senfonik şiir, Dance
Rhapsodies (1908 ve 1916; Dans Rapsodileri)
adlı iki orkestra yapıtı, Two Pieces for
Small Orchestra: On Hearing the First
Cuckoo in Spring ve Summer Night on the
River (1912; Küçük Orkestra İçin İki Parça:
Baharda İlk Guguk Kuşunu Dinlerken ve
Irmak Boyunda Yaz Gecesi) ile orkestra,
koro ve solo sesler için Songs o f Sunset’tır
(1906-07; Günbatımı Şarkıları)