Combes

Combes, (Justin-Louis-) Emile (d. 6
Eylül 1835, Roquecourbe – ö. 25 Mayıs
1921, Pons, Fransa), Dreyfus Olayı’nın
ardından devlet ve din işlerinin ayrılmasını
sağlayan Fransız başbakanı (1902-05).
Gençliğinde bir ilahiyat öğrencisi olan
Combes, doktora tezi La Psychologie de
Combes, M. Manuel’in fotoğrafı;
Ulusal Kitaplık, Paris
Bibliothdque Nationale, Paris
saint Thomas d’Acquin’i (Aquino’lu Tommaso’nun
Psikolojisi) 1860’ta yayimladiysa
da, papazlığa atanmadan kiliseden aynldı.
Tıp öğrenimi gördükten sonra-Pons’a yerleşti
ve 1875’te belediyebaşkanlığına seçildi.
1885’te Charente-İnferieure ilinden
(dâpartement) Senato’ya seçildi ve kilise
karşıtı Radikal grubun yanında yer aldı.
1895’te lAon Bourgeois hükümetinde eğitim
bakanı oldu. Nisan 1896’da bakanlıktan
aynldıktan sonra da siyasetle etkin biçimde
uğraşmayı sürdürdü. Pierre Waldeck-Rousseau’nun
devlet ve kilise arasındaki ilişkilerin
yeniden belirlenmesi için yürüttüğü
çalışmaları destekledi. 1902’de Waldeck-
Rousseau’nun yerine başbakan oldu. Bütün
dinsel tarikatlan yasaklayan ve kilisenin
başta eğitim olmak üzere kamu işlerindeki
rolünü önemli ölçüde sınırlayan yasaların
çıkanlmasmı benimsedi. Bu durum Fransa
ile Papalık Makamı arasındaki diplomatik
ilişkilerin kopmasına yol açtı. Bu sırada
militan bir kilise karşıtı olan Savaş Bakanı
General Louis Andrd’nin, kuşku uyandıran
gerici ve kilise yanlısı subaylar hakkında
Mason guruplanndan rapor almakla suçlanmasının
neden olduğu bunalım hükümetin
düşürülmesiyle sonuçlandı. Devlet ile kilise
işlerinin aynlmasını öngören yasa, Combes
hükümetinin düşürülmesinden hemen sonra
çıktı (Aralık 1905).
Combes başbakanlıktan ayrılmasından bir
süre sonra Üne Campagne laique (Laiklik
Kampanyası),. Une Deuxieme Campagne
laique (1905; İkinci Bir Laiklik Kampanyası)
ve Mon M iniştir e (1906; Başbakanlığım)
adlı yapıtlannı yazdı. Cumhuriyetçi çevrelerde
büyük saygınlığı olduğundan, Ekim
1915’te ilerlemiş yaşına karşın Aristide Briand
hükümetine devlet bakanı olarak girdi.