Commodus

Commodus, tam adı c a e sa r ma r cu s a u r e –
LIUS COMMODUS ANTONINUS AUGUSTUS.aSll a d i
(İS 180’e değin) l u c i u s a e l i u s a u r e l i u s
c o m m o d u s (d. 31 Ağustos 161, Lanuvium,
Latium – ö. 31 Aralık 192), 177-192 arasında
Roma imparatoru. Acımasız ve kötü yönetimiyle,
imparatorluğun 84 yıllık istikrar ve
refah dönemini sona erdiren iç kargaşaya
yol açmıştır.
Commons, R(ogers) John 112
177’de babası İmparator Marcus Aurelius’a
(hd 161-180) ortak-hükümdar ve vâris
ilan edildi. Marcus’un Tuna boyunca, istilacı
Germen kabilelerine karşı açtığı sefere
katıldı, ama onun ölümünden (Mart 180)
sonra kısa sürede Germenlerle uzlaştı.
Herakles biçiminde betimlenen Commodus’un
mermer büstü; Capitoline Müzesi, Roma
Anderson-Alınan, Art Resource/EB İ n e ,
Tek başına imparatorluğun başına geçtikten
sonra adını Marcus Aurelius Commodus
Antoninus olarak değiştirdi. 182’de kız
kardeşi Lucilla bir grup senatörle birlikte
Commodus’a karşı suikast girişiminde bulundu.
Girişim başarısızlıkla sonuçlandı ve
Commodus önde gelen bazı senatörleri
öldürterek buna karşılık verdi. Bundan
sonra yönetimi giderek daha çok keyfileşti
ve bozuldu. 186’da orduyu yatıştırmak için
baştemsilcisini idam ettirdi; üç yıl sonra da
onun yerine geçen temsilcinin ayaklanan bir
kalabalık tarafından öldürülmesine izin verdi.
Daha sonra siyasal nüfuz, imparatorun
gözdesinin ve iki danışmanının ellerine
geçti. Bu arada Commodus aklını yitirmeye
başlamıştı. Roma’ya Commodus’un Kolonisi
(Colonia Commodiana) diye yeni bir ad
verdi ve kendisini Tanrı Herakles sanarak
arenaya girip gladyatör gibi dövüşmeye, ok
ve yayla aslanları öldürmeye kalkıştı. Sonunda,
gladyatör kılığına girip, 1 Ocak
193’te konsüllüğü üstleneceğini ilan edince
halk öfkeye kapıldı. Bu tarihten bir gün
önce danışmanları onu şampiyon bir güreşçiye
boğdurdular. Durumdan hoşnut kalan
Senato, Roma valisi Publius Helvius Pertinax’ı
imparator ilan etti, ama imparatorluk
hızla iç savaşa sürüklendi.