Compagnia dei Gelosi

Compagnia dei Gelosi, İtalya’da 16. yüzyılda
kurulmuş ilk ve belki de en ünlü
commedia deU’arte(*) topluluğu. Topluluğun
“Rakip Tanımayanlar Kumpanyası”
anlamına gelen adı Virtû, fama ed honor ne
fer gelosi (“Erdem, şan ve şeref yolunda
rakip tanımayız”) biçimindeki parolasından
kaynaklanıyordu.
Yaklaşık 1568’de Flaminio Scala önderliğinde
Milano’da kuruldu. Bütün İtalya’da
büyük ün kazandı ve soylular tarafından
korunan ilk tiyatro topluluğu oldu. 1574’te
Venedikli ziyaret eden Fransa kralı
III. Henri’nin huzurunda oynadıktan sonra
ünü yurt dışında da yayıldı. 1577’de Henri
onları Fransa’ya sarayına çağırdı.. Topluluk
bundan sonra Fransa, Polonya, İspanya ve
Almanya’da temsiller vererek commedia
dell’arte’yi Avrupa’da yaydı. Turneye çıkma
geleneğini de yerleştiren topluluğu kısa süre
içinde başka İtalyan topluluklan izledi.
Başoyuncuları Francesco ve karısı Isabella
Andreini’ydi. Bilgili ve yetenekli bir oyuncu
olan Francesco Andreini, Capitano(*) ve
Dottore(*) rollerinde çok başarılıydı. Isabella
da dönemin en güzel ve ünlü kadın
oyuncularındandı. Onun ölümüyle, 1604’te
topluluk da dağıldı.