( a b i n g d o n ’l i a z i z ) , asıl adı e d –
m u n d r i c h (d. 20 Kasım 1175 ?, Abingdon,
Berkshire, İngiltere – ö. 16 Kasım 1240,
Soisy, Fransa; yortu günü, 16 Kasım),
Canterbury başpiskoposu. Edebi yapıtlarıyla,
İngiltere’de kendisinden sonra gelen
dinsel yazarlan büyük ölçüde etkilemiştir.
Edmund, erdenlik yemini ettiği Oxford’da
ve Paris’te öğrenim gördükten sonra sırasıyla
Paris ve Oxford’da ders verdi (y. 1194-
1200). Bir süre Paris’te ilahiyat öğrenimini
sürdürdü, ardından yeniden Oxford’da ders
vermeye başladı (y. 1214-22). 1222’de Wiltshire’da
Salisbury Katedrali’nin yönetim
kuruluna girdi. 1227’de Papa IX. Gregorius’un
isteği üzerine İngiltere’de VI. Haçlı
Seferi için çağrı vaazları verdi. Papa 1233’te
Edmund’un Canterbury başpiskoposluğuna
getirilmesini sağladı.
2 Nisan 1234’te takdis edilen Edmund kısa
bir süre sonra İngiltere kralı III. Henry ile
çatıştı; ona karşı kilisenin haklannı savundu
ve kralın Avrupa’da izlediği politikayı eleştirdi.
Henry’ye tepki duyan baronlar da
Edmund’ı destekledi. Bunun üzerine iç
savaş tehlikesi baş gösterdi. Henry’yi aforozla
tehdit eden Edmund, kralı, karısının
hırslı Fransız akrabaları ile öteki Fransız
müttefiklerini İngiltere’den çıkarmak ve
onların önerdiği tasarılardan vazgeçmek
zorunda bıraktı. Aynca İngiliz yasalan ile
örf ve âdetlerine uyacağı ve ülkesinin önde
gelenlerinin danışmanlığını kabul edeceği
konusunda Henry’den söz aldı. 1236’da
Henry, papadan ülkeye bir elçi göndermesini
istedi. Ertesi yıl bu görevle gelen Kardinal
Otho’nun varlığı, Edmund’m gücünün
sarsılmasına yol açtı. Henry, Edmund’a
karşı çıkan Canterbury keşişlerini de destekledi;
Otho bu konuda sessiz kalarak
başpiskoposu yalnız bıraktı. Edmund sonunda
Henry’ye açıkça meydan okudu ve
başpiskoposluk makamının yetkilerine el
uzatan herkesi aforoz etti. Curia Romana’
ya(*) başvurmak amacıyla Roma’ya doğru
yola çıktı; ama sağlık durumunun bozulması
yüzünden konakladığı Soisy’de öldü.
Edmund’ın yazdığı kesinlikle belirlenen
yapıtlar arasında bulunan Speculum ecclesiae’nın
(Kilisenin Aynası) ortaçağ ilahiyatına
büyük katkısı olmuştur.
Edmund
21
Nis